Almaniya Müharibəyə Hazırlıq Görür: Məcburi Hərbi Xidmət Gündəmə Gətirilir və Yeni Ordu Reforması Başlayır

Almaniya yaxın illərdə Avropa ilə Rusiya arasında başlaya biləcək ehtimal olunan müharibəyə qarşı hazırlıqlara başlayıb. Bu hazırlıqlar çərçivəsində, ölkə hərbi qüvvələrinin sayını artırmaq üçün geniş miqyaslı dəyişikliklərə getməyə məcburdur. Baş nazir Fridrix Mersin rəhbərlik etdiyi koalisiya hökuməti tərəfindən hazırlanan “Hərbi Xidmətin Modernləşdirilməsi” adlı qanun layihəsi bu həftə parlamentin ümumi iclasında müzakirəyə çıxarılıb. Rusiya Ukraynaya hücum etdikdən sonra Almaniya öz təhlükəsizlik və müdafiə siyasətində kəskin dönüş ("Zeitwende" - yeni bir dönüş nöqtəsi) yaşayır. Berlin bu dönüşdən sonra silah alqıları üçün 100 milyard avrodan çox vəsait ayırıb, müdafiə büdcəsini rekord səviyyədə artırıb.

Almaniya rəsmiləri ölkəni "Kriegtüchtig" (döyüş qabiliyyətli) vəziyyətə gətirməyi və Avropanın təhlükəsizliyində liderlik rolunu götürməyi vəd edirlər. Bu məqsədlə NATO qarşısında götürülən öhdəliyə görə, hazırda 183 min nəfər olan ordu heyətinin 2035-ci ilədək ən az 260 min nəfərə, ehtiyatda olanların sayının isə 49 mindən 200 minə çatdırılması planlaşdırılır. Yeni qəbul modeli, əsasən, könüllülük prinsipinə əsaslanaraq Bundesverin heyətini genişləndirməyi hədəfləyir. Müdafiə Nazirliyi ilkin mərhələdə hər il təxminən 20 min yeni hərbi qulluqçu cəlb etməyi düşünür. Lakin bu hədəfə könüllülük yolu ilə çatmaq mümkün olmadıqda, məcburi xidməti geri gətirə biləcək fərqli üsullar tətbiq olunacaq.

Hazırda müzakirə edilən yeni qarışıq model İsveçdəki tətbiqləri əsas götürür və 18 yaşına çatmış bütün gənc kişilər üçün hərbi hazırlıq bəyannaməsi verməyi öhdəlik halına gətirir. Bu "Hazırlıq Bəyannaməsi" formaları internet üzərindən doldurulacaq. Gənclərə boy, çəki, təhsil və bacarıqları, eyni zamanda könüllü xidmət etmək istəyib-istəmədikləri barədə suallar veriləcək. Kişilər üçün bu formaları doldurmaq məcburi olsa da, qadınlar yalnız xidmət etmək istədikdə bunu edə bilərlər. Bu sistem sayəsində, ordu fövqəladə vəziyyət və ya məcburi xidmətin bərpası zamanı müraciət edə biləcəyi etibarlı məlumat bazası əldə edəcək. Reform həmçinin ordunu gənclər üçün daha cəlbedici etməyi hədəfləyir; könüllülərin daha yaxşı gəlir əldə etməsi, pulsuz sürücülük vəsiqəsi alması və cəlbedici karyera imkanları təklif olunur.

Qanun layihəsi, könüllü müraciətlər yetərli olmasa və ya təcili ehtiyac yaranarsa, məcburi hərbi xidmətin tətbiqinə yol açır. Lakin hökumətin çağırış əmri verməsi üçün Federal Məclisin (parlamentin) razılığı lazımdır. Bu məsələdə siyasi və hüquqi gərginlik yaşanır. Xristian Demokratlar (CDU/CSU) tərəfindən irəli sürülən Danimarka modeli (məcburi xidmətə yararlı şəxslər arasında püşk yolu ilə çağırış) layihəyə daxil edilməsini tələb edirdi. Baxmayaraq ki, Sosial Demokratlarla (SPD) ilkin razılıq əldə edilmişdi, SPD millət vəkillərinin etirazları səbəbindən Müdafiə Naziri Boris Pistorius son anda bu modelin əlavə edilməsindən imtina etdi. Bu vəziyyət koalisiya tərəfdaşları arasında ciddi gərginliyə səbəb oldu. Hüquqşünaslar arasında da püşk yolu ilə çağırışın Konstitusiyanın bərabərlik prinsipinə zidd olub-olmaması barədə fikir ayrılığı var.

Almaniya təhlükəsizlik qurumları Rusiyanın potensial təhdidi barədə xəbərdarlıq edirlər. Xarici kəşfiyyat təşkilatı BND-nin rəhbəri Martin Yaeger, Rusiyanın NATO ilə birbaşa münaqişəyə girə biləcəyi barədə deputatları məlumatlandırıb və AB-nin ən böyük ölkəsi olduğu üçün Almaniyanın Rusiyanın "bir nömrəli hədəfi" olduğunu qeyd edib. Daxili kəşfiyyat rəhbəri Sinan Selen də Rusiyanın Polşa və Estoniya hava sahəsini pozmaqla Qərbə qarşı təcavüzkar mövqeyini davam etdirdiyini bildirib. Bütün bu təhdid fonunda, məcburi xidmətə qayıdış ictimaiyyətdə 54% dəstək tapsa da, bu dəstək əsasən 60 yaşdan yuxarı insanlar arasındadır. Əksinə, 18-29 yaş qrupundakı gənclərin 63%-i hərbi xidmətin yenidən məcburi olmasına qəti şəkildə qarşı çıxır.