WhatsApp Ümumi Məqsədli Çatbotları Platformasından Qadağan Edir: Qərarın Təfərrüatları

Meta şirkətinə məxsus mesajlaşma tətbiqi olan WhatsApp bu həftə özünün Biznes API siyasətində mühüm dəyişiklik edərək, ümumi məqsədli çatbotların platformada paylanmasını qadağan etdi. Bu addımın OpenAI, Perplexity, Khosla Ventures-in dəstəklədiyi Luzia və General Catalyst-in dəstəklədiyi Poke kimi şirkətlərin WhatsApp üzərində qurulmuş süni intellekt köməkçilərinə təsir edəcəyi gözlənilir. Şirkət bu məqsədlə Biznes API şərtlərinə xüsusi olaraq "Süni İntellekt Təminatçıları"nı hədəf alan yeni bir bölmə əlavə edib.

Qüvvəyə minmə tarixi 15 yanvar 2026-cı il olan yeni şərtlər Meta-nın süni intellekt model təminatçılarına öz köməkçilərini WhatsApp üzərindən yaymasına icazə verməyəcəyini göstərir. Qaydalar süni intellekt (Sİ) təminatçılarına, o cümlədən böyük dil modellərinə, generativ süni intellekt platformalarına və ya ümumi məqsədli Sİ köməkçilərinə, bu texnologiyalar əsas (əlavə və ya ikinci dərəcəli yox) funksionallıq kimi təklif edildiyi halda, WhatsApp Biznes API-dən istifadə etməyi qəti qadağan edir. Meta bu məhdudiyyətlərin yalnız Sİ həllərini birbaşa paylamaq məqsədilə API-dən istifadə edənlərə şamil olunduğunu vurğulayır.

Meta bu qərarın müştərilərə xidmət göstərmək üçün süni intellektdən istifadə edən bizneslərə təsir etməyəcəyini dəqiqləşdirdi. Məsələn, müştəri dəstəyi üçün bot işlədən bir səyahət şirkətinin xidmətinə qadağa qoyulmayacaq. Şirkət bu addımının arxasındakı məntiqi izah edərkən bildirdi ki, WhatsApp Biznes API məhz bizneslərin müştəri dəstəyini təmin etməsi üçün nəzərdə tutulub, çatbotların paylanması platforması kimi fəaliyyət göstərmək üçün yox. Lakin son aylarda gözlənilməyən istifadə halları, yəni ümumi məqsədli çatbotların yaranması müşahidə olunub.

Meta sözçüsü qeyd edib ki, API-nin məqsədi on minlərlə biznesə müştəri dəstəyi verməyə və müvafiq yenilikləri göndərməyə kömək etməkdir. Yeni ümumi məqsədli çatbotların yaranması sistem üzərində böyük yük yaradıb, mesaj həcmini artırıb və şirkətin hazır olmadığı fərqli dəstək növləri tələb edib. Bundan əlavə, WhatsApp-ın əsas gəlir mənbələrindən biri Biznes API vasitəsilə bizneslərə marketinq, utilit və dəstək kimi müxtəlif mesaj şablonlarına görə ödəniş tətbiq etməkdir. Bu çatbotlar üçün xüsusi şərt olmadığına görə, WhatsApp onlardan gəlir əldə edə bilmirdi. Bu qadağa API-nin nəzərdə tutulmuş dizaynından və strateji fokusundan kənara çıxan istifadə hallarına yönəlib.

Nəticədə, bu dəyişiklik WhatsApp-ı süni intellekt həllərini və ya agentlərini paylamaq üçün bir platforma olaraq əhəmiyyətini itirməsinə səbəb olur. Bu o deməkdir ki, tətbiqdə yeganə ümumi məqsədli köməkçi kimi yalnız Meta AI qalacaq. Keçən il OpenAI ChatGPT-ni, bu il isə Perplexity öz botunu WhatsApp-da istifadəyə vermişdi ki, bu da 3 milyarddan çox istifadəçi bazasına çıxmaq niyyətini göstərirdi. Meta rəhbəri Mark Zukerberq 2025-ci ilin birinci rübünün maliyyə hesabatlarında biznes mesajlaşmasının şirkət üçün növbəti böyük gəlir sütunu olacağını vurğulamışdı.