Waymo rəhbərinin tələbindən sonra Tesla FSD sisteminin ətraflı təhlükəsizlik məlumatlarını nəşr etdi

Texnologiya nəhəngi Tesla, özünün təkmil sürücüyə yardım proqramı olan "Tam Özü-İdarəetmə" (FSD - Full Self-Driving) sisteminin iş performansı və nisbi təhlükəsizliyi haqqında indiyə qədərki ən ətraflı məlumatları ictimaiyyətə təqdim etdi. Bu addım, Waymo şirkətinin həmsədri Tekedra Mawakana'nın avtonom nəqliyyat vasitələri istehsal edən bütün şirkətləri daha çox məlumat şəffaflığına çağırmasından cəmi bir neçə həftə sonra baş verdi. Tesla, yeni internet səhifəsində iddia edir ki, Şimali Amerikada FSD (Nəzarətli) proqramından istifadə edən sahibkarlar böyük qəza hadisəsi baş vermədən təxminən 5 milyon mil, kiçik toqquşma olmadan isə təxminən 1.5 milyon mil yol qət edirlər.

Bu rəqəmlər, Milli Avtomobil Yolu Hərəkəti Təhlükəsizliyi İdarəsinin (NHTSA) statistikası ilə müqayisədə milli ortalamadan xeyli aşağıdır. Tesla-nın interpretasiyasına görə, adi sürücülər orta hesabla hər 699,000 mildə bir böyük qəza və hər 229,000 mildə bir kiçik qəza keçirirlər. Şirkət indiyə qədər yalnız dörddəbir illik "nəqliyyat vasitəsi təhlükəsizliyi hesabatları" dərc etsə də, bu sənədlər qeyri-kafi olduğu üçün dəfələrlə tənqid olunmuşdu. Əvvəlki hesabatlar FSD-dən qat-qat az inkişaf etmiş olan Autopilot sisteminə fokuslanırdı. Üstəlik, Tesla bu il Texasın Ostin şəhərində işlətdiyi və təhlükəsizlik məqsədilə içində nəzarətçi işçilər olan Robotaksi sınaqları barədə demək olar ki, heç bir məlumat açıqlamamışdı.

Hazırda ABŞ-da ən çox maşın və müştərisi olan Robotaksi şirkəti Waymo isə, öz avtomobillərinin insan sürücülərindən təxminən beş dəfə, piyadalarla bağlı qəzalar baxımından 12 dəfə daha təhlükəsiz olduğunu göstərən ətraflı məlumatlar dərc edib. Keçən ay keçirilən konfransda Waymo-nun həmsədri Mawakana avtonom nəqliyyat vasitələrini yollara çıxaran şirkətləri şəffaf olmağa çağırıb. O, Tesla-nın adını çəkmədən dedi: "Mən o siyahıda kimin olduğunu bilmirəm, çünki onlar bizə öz parklarında nə baş verdiyini demirlər. Əgər siz sürücünü sükan arxasından çıxarıb, yolda maşınlar saxlayacaqsınızsa, baş verənlər barədə şəffaf olmaq sizin borcunuzdur. Əgər şəffaf olmursunuzsa, mənim fikrimcə, siz yolları daha təhlükəsiz etmək hüququ qazanmaq üçün lazım olanı etmirsiniz."

Nəhayət, Tesla bütün bu məlumatları təfərrüatlı şəkildə ayırdı. Şirkətin yeni məlumatlarına görə, FSD istifadəçiləri hər böyük qəza arasında təxminən 2.9 milyon mil, kiçik qəzalar arasında isə 986,000 mil yol qət edirlər. Müqayisə üçün, NHTSA məlumatları göstərir ki, bütün sürücülər orta hesabla hər 505,000 mildə bir böyük, hər 178,000 mildə isə bir kiçik toqquşma yaşayırlar. Tesla ilk dəfədir ki, bu terminləri necə müəyyənləşdirdiyini də göstərir. Şirkət "böyük toqquşmalar"ı hava yastıqlarının "və ya digər dönməz pirotexniki məhdudlaşdırıcıların" açıldığı, yüksək ağırlıqlı toqquşmalar kimi təyin edir (Federal Motorlu Nəqliyyat Vasitələri Təhlükəsizliyi Standartlarına əsaslanaraq).

Ən vacib şəffalıq məqamlarından biri budur ki, FSD toqquşma anına beş saniyə qalmış aktiv olubsa, həmin qəza məlumat toplusuna daxil edilir. Tesla bu metodu belə izah edir: "Bu hesablama, sistem aktiv şəkildə avtomobili idarə etdiyi zaman baş verən qəzarlarla yanaşı, sürücünün sistemi dayandırdığı və ya sistemin toqquşmadan az əvvəl öz-özünə fəaliyyətini dayandırdığı ssenariləri də əhatə edir." Şirkət zədələnmə dərəcələri kimi digər məlumatları açıqlamayacağını, bunun əvəzinə obyektiv göstəricilərə - toqquşma tezliyinə və hava yastıqlarının açılma dərəcələrinə fokuslandığını qeyd edir. Onların fikrincə, hava yastıqlarının açılması qəzanın ağırlığının etibarlı göstəricisi sayılır. Bu məlumatlar hər rüb yenilənəcək və son tendensiyaları əks etdirmək üçün on iki aylıq toplu məlumatları əhatə edəcək.