Şok İddia: Meta Fırıldaqçı Reklamlardan 16 Milyard Dollar Gəlir Əldə Edib - Senatorlar Təcili Araşdırma Tələb Edir

ABŞ texnologiya aləmi sosial media nəhəngi Meta-ya qarşı irəli sürülmüş sarsıdıcı iddialarla çalxalanır. Senatorların federal agentliklərə göndərdiyi rəsmi məktubda bildirilir ki, Meta fırıldaqçı reklamlar sayəsində milyardlarla dollar qanunsuz gəlir əldə edib. Bu vəziyyət istifadəçi təhlükəsizliyi ilə bağlı müzakirələri yenidən alovlandırıb. Hesabatlara görə, şirkət qeyri-qanuni məzmunun qarşısını almaq əvəzinə, onu pula çevirməyə üstünlük verir. Platformada süni intellektə və sərmayəyə yönəldilmiş saxta məzmunun yayılması həm istifadəçiləri, həm də tənzimləyiciləri narahat edib.

ABŞ Senatorları Coş Houli və Riçard Blumental Federal Ticarət Komissiyası (FTC) və Qiymətli Kağızlar və Birja Komissiyası (SEC) tərəfindən təcili araşdırmaların aparılmasını tələb ediblər. İddialara görə, Reuters-in nəzərdən keçirdiyi daxili sənədlər əsasında, Meta təkcə 2024-cü ildə qeyri-qanuni reklamlardan təxminən 16 milyard dollar gəlir qazanıb. Bu məbləğ şirkətin ümumi illik gəlirinin 10%-nə bərabərdir və vəziyyətin nə qədər ciddi olduğunu göstərir. Senatorlar Meta-nın bu böyük gəliri əldə etmək üçün istifadəçi təhlükəsizliyini bilərəkdən riskə atdığını iddia edirlər. Məktubda federal agentliklərdən dərhal tədbir görülməsi və şirkətin qanunsuz qazanclarının müsadirə edilməsi tələb olunur. Əgər istintaq başlanarsa, texnologiya nəhəngini böyük cərimələr və hüquqi sanksiyalar gözləyir.

Sızan daxili sənədlər rəhbərliyin fırıldaqçı reklamlardan xəbərdar olduğunu sübut edir – bu reklamlar daxili olaraq “yüksək riskli” kimi təsnif edilmişdi. Hesabatlara görə, Meta təkcə bu riskli kateqoriyadan olan reklamlardan hər altı ayda 3,5 milyard dollar qazanır. Buna baxmayaraq, şirkət təhlükəsizlik qruplarını ixtisar edir və öz resurslarını daha məhsuldar süni intellekt (Sİ) layihələrinə yönəltməyi seçir. Senatorlar şirkətin Reklam Kitabxanasını yoxladıqdan sonra da narahatverici nəticələrə gəliblər. Platformada minlərlə qeyri-qanuni qumar, saxta kriptovalyuta və Sİ-nin gücü ilə yaradılmış seksual məzmunlu reklam aktiv olaraq qalır. Bu faktlar şirkətin nəzarət mexanizmlərinin ya qeyri-kafi, ya da qəsdən laqeyd olduğunu ortaya qoyur.

Analizlər göstərir ki, ABŞ-da baş verən bütün fırıldaqçılıq hallarının demək olar ki, üçdə biri məhz Meta platformalarında reallaşır. Bu zəifliyin yükü birbaşa istifadəçilərin üzərinə düşür. Təxminlərə görə, keçən il istehlakçılar bu cür aldadıcı reklamlara görə 50 milyard dollardan çox pul itiriblər. Meta nümayəndələri isə ittihamları rədd edir, son 18 ayda istifadəçi şikayətlərinin 58% azaldığını iddia edirlər. Lakin senatorlar şirkətin təhlükəsizlik işçilərini azaltdığı halda, “deepfake” videolar və dövlət yardımı haqqında yalan vədlər kimi məzmunlara göz yumduğunu vurğulayırlar. Hesabatda həmçinin fırıldaqçıların cinayətkar təşkilatlarla, xüsusilə də Çin və Vyetnamda yerləşən qruplarla əlaqələrinin olduğu qeyd edilir.