Google Süni İntellekt (Sİ) Tələbatını Ödəmək üçün Bağlanmış Atom Stansiyasını Yenidən İşə Salır

Google, sürətlə böyüyən süni intellekt (Sİ) sistemlərinin və nəhəng məlumat mərkəzlərinin enerji ehtiyaclarını qarşılamaq üçün ikinci bir enerji strategiyası hazırlayıb. Şirkət yalnız bərpa olunan enerji mənbələri ilə kifayətlənməyərək, əvvəllər fəaliyyəti dayandırılmış atom elektrik stansiyasını (AES) yenidən işə salmaq niyyətində olduğunu elan edib. Bu təşəbbüs Google-un həm uzunmüddətli enerji tələbatını ödəmək, həm də karbon emissiyası hədəflərinə çatmaq üçün atdığı mühüm addım kimi qiymətləndirilir. Məlumat mərkəzləri və Sİ tətbiqləri fasiləsiz və yüksək səviyyəli təmiz enerji tələb edir ki, bu tələbatı külək və ya günəş enerjisi kimi dəyişkən mənbələr təkbaşına tam şəkildə qarşılaya bilmir. Bu, texnologiya nəhənglərinin enerji sabitliyinə böyük önəm verdiyini göstərir.

Google-un yenidən işə salmaq istədiyi elektrik stansiyası ABŞ-ın Ayova ştatında yerləşən 615 meqavat gücündəki Duane Arnold Enerji Mərkəzidir (DAEC). Qeyd edək ki, bu stansiya iqtisadi səbəblərdən 2020-ci ildə bağlanmışdı. İndi Google həmin stansiyanın yenidən aktivləşdirilməsi üçün müqavilə imzalayıb. Google-un iş modeli əsasən Sİ tədqiqatlarına, miqyaslı məlumat mərkəzlərinə və bulud xidmətlərinə əsaslandığından, bu əməliyyatlar günün 24 saatı, həftənin 7 günü kəsilməz enerji təchizatına ehtiyac duyur. Məhz buna görə, atom elektrik stansiyası kimi sabit, yüksək güclü bir enerji mənbəyi xüsusi aktuallıq kəsb edir. Atom enerjisi, fosil yanacaqlardan fərqli olaraq, daha az karbon emissiyası ilə işləyir və bu, Google-un ekoloji məqsədlərinə tam uyğundur. Stansiyanın yenidən işə salınması eyni zamanda yerli məşğulluğa və regional enerji infrastrukturunun inkişafına müsbət təsir göstərə bilər.

2020-ci ildə iqtisadi səbəblərdən bağlanmış bir obyektin bu gün yenidən işə salınması qərarı, köhnəlmiş texnologiyaların yeni dövrdəki rolunu və enerji sektorundakı ciddi dəyişiklikləri əks etdirir. Lakin, əvvəllər dayandırılmış bu tip stansiyalar müəyyən inzibati və texniki risklərlə üzləşirlər. Stansiyanın fəaliyyətə başlaması üçün müvafiq tənzimləyici orqanlardan icazə alınması zəruridir. Təhlükəsizlik, lisenziyalaşdırma və təkmilləşdirmə prosesləri bu mərhələdə əsas yeri tutur. Bundan başqa, köçürmə mexanizmlərinin, generatorların və digər infrastrukturun dəyişdirilməsi bahalı ola bilər. Atom enerjisi hələ də ictimaiyyət və bəzi ekoloqlar arasında müzakirə mövzusu olaraq qalır, buna görə də bu cür layihələr yüksək şəffaflıq və ictimaiyyətlə açıq ünsiyyət tələb edir. Atom stansiyasının yenidən işə salınması səyləri bərpa olunan enerji layihələri ilə tarazlaşdırılmalıdır ki, tək bir enerji mənbəyindən asılılıq riski yaranmasın.

Google-un bu istiqamətdə atdığı addım, texnologiya nəhənglərinin fəaliyyət dairəsini genişləndirərək sadəcə proqram təminatı və ya bulud xidmətləri təklif etməkdən kənara çıxdığını, ağır sənaye infrastrukturuna böyük sərmayə qoyduğunu nümayiş etdirir. Süni intellektin və böyük məlumat mərkəzlərinin hökm sürdüyü dövrdə, sabit, dayanıqlı və yüksək gücə malik enerji istehsalı əməliyyatların davamlılığı üçün vacib şərtdir. Şirkət, bu AES-i yenidən işə salmaqla, enerji təminatında uzunmüddətli sabitliyə nail olmağa çalışır.