Çin Kütləvi İstehsala Başladı: Səyyar Hipersonik Raketlər ABŞ Donanması Üçün Böyük Təhlükədir

25.11.2025 17:55 7 baxış sayı 4 dəq. oxuma Haberler
Çin Kütləvi İstehsala Başladı: Səyyar Hipersonik Raketlər ABŞ Donanması Üçün Böyük Təhlükədir

Çinin texnologiya nəhəngi Lingkong Tianxing yük maşınları ilə daşınabilən yeni nəsil YKJ-1000 hipersonik raketlərini sınaqdan keçirdi. Yayımlanan animasiya görüntülərində raketin dəniz donanması kimi müdafiə sistemlərini asanlıqla keçərək səhrada yerləşən hədəfi uğurla vurduğu göstərilir. Bu yeni silah sistemi, xüsusən də onun çox ucuz başa gəlməsi və kütləvi istehsala hazır olması səbəbindən beynəlxalq təhlükəsizlik dairələrində ciddi narahatlıq doğurub. Lingkong Tianxing rəsmiləri bildirirlər ki, bu dizayn həm gizliliyi artırır, həm də raketin sürətli şəkildə fəaliyyətə hazır vəziyyətə gətirilməsini mümkün edir.


YKJ-1000 modeli adi nəqliyyat konteynerinə bənzər şəkildə hazırlanıb. Bu dizayn raketin yük maşını ilə daşınmasını təmin edir və dörd küncündən çıxan avtomatik stabilizatorlar sayəsində raket qısa zamanda buraxılışa hazır olur. Ən mühüm cəhət odur ki, bu raket ənənəvi hipersonik raketlərin xərcinin təxminən onda biri dəyərindədir. Şirkətin məlumatına görə, YKJ-1000 kütləvi istehsal üçün hazırdır. Ənənəvi hipersonik raketlərin hazırlanması nadir metallar və mürəkkəb istilik emalı prosesləri səbəbindən milyonlarla dollara başa gəlir. Lingkong Tianxing isə istehsal xərcini 90 faiz azaltmaq üçün nadir metallar əvəzinə daha əlçatan ərintilərdən istifadə edir.


Bu iqtisadi yanaşma Çinin "Made in China 2025" strategiyasını dəstəkləyir və özəl sektorun nəhəng istehsal potensialını hərbi sənayeyə cəlb edir. Tianxing şirkəti raketlərin "sənaye miqyaslı" istehsal gücünə çatdığını açıqlayıb. Bu, Çinin hipersonik proqramında özəl sektorun iştirakının ilk nümunəsidir, çünki əvvəllər bu layihələr yalnız dövlət şirkətləri olan CASIC və AVIC tərəfindən həyata keçirilirdi. Mütəxəssislər, ucuz və seriyalı istehsal edilə bilən bu raketlərin Çin ordusunu böyük ehtiyatlarla təmin edə biləcəyini vurğulayırlar. ABŞ Müdafiə Nazirliyi (Pentagon) artıq bu vəziyyətdən narahatlığını dilə gətirib; Çinin hipersonik texnologiyada ABŞ-ı geridə qoya biləcəyi iddiaları dünya mətbuatında müzakirə olunur. Pentagon iddia edir ki, Çin öz hipersonik silah ehtiyatını min ədədə çatdırıb və bu, Sakit Okeandakı dəniz üstünlüyü ilə bağlı ciddi narahatlıqlar yaradır.


Çinin bu ucuz silah strategiyası və ABŞ-ın buna qarşı atdığı addımlar beynəlxalq təhlükəsizlik balansında yeni bir mərhələnin başlanğıcını göstərir. Yük maşını ilə daşınabilən və qiyməti aşağı olan hipersonik raketlər təkcə Çinə deyil, həm də regional və qlobal tarazlıqlara təsir edə bilər. Tayvan boğazında və ya Cənubi Çin dənizində asimmetrik üstünlük yarada biləcək bu silahlar, bir konteyner dolusu raketlə bütün bir donanma üçün böyük təhdid yarada bilər. Ekspertlər qeyd edirlər ki, Çinin hipersonik ehtiyatlarının sürətlə artırılması yeni bir Soyuq Müharibənin başlanğıcına səbəb ola bilər.

S
Beynəlxalq münasibətlər analitiki

Xarici siyasət və regional təhlükəsizlik mövzularında yazıram. Dünya siyasətini izləmək və Azərbaycanla əlaqələndirmək maraqlıdır.

Bütün məqalələrə baxın
Paylaş: