Gündəlik Qidalar Ürəyi Necə Qoruyur? Alimlər Polifenolların Uzunmüddətli Faydasını Təsdiqlədi

Polifenollarla zəngin qidaları (çay, qəhvə, giləmeyvə, kakao, qoz-fındıq, tam taxıllar və zeytun yağı kimi) mütəmadi olaraq istehlak edən insanların ürək sağlamlığı illər keçdikcə daha yaxşı olur. London Kral Kollecindən olan tədqiqatçılar bu nəticəyə gəliblər. Onlar qeyd edirlər ki, polifenollarla zəngin qidalanma rejiminə riayət edən şəxslərdə gələcəkdə ürək-damar xəstəlikləri riskinin proqnozu daha aşağıdır.

Polifenollar ürək, beyin və bağırsaq sağlamlığı üçün çox vacib olan, təbii şəkildə yaranan bitki birləşmələridir. Bu genişmiqyaslı tədqiqat “BMC Medicine” jurnalında işıq üzü görüb. Alimlər on ildən çox müddətdə “TwinsUK” adlanan böyük bir qrupdan (3100-dən çox böyük yaşlı iştirakçı) məlumat topladılar. Məlum oldu ki, bəzi polifenol qrupları ilə zəngin qidalanma rejimi sağlam qan təzyiqi və xolesterol səviyyələri ilə əlaqəlidir, bu da nəticədə ürək-damar xəstəlikləri riskini azaldır. Tədqiqat zamanı ilk dəfə olaraq polifenolların bədən tərəfindən emal edilməsi nəticəsində yaranan sidik metabolitləri geniş şəkildə dəyərləndirildi. Yüksək miqdarda polifenol metabolitlərinə sahib olan insanlarda (xüsusən flavonoidlər və fenol turşuları ilə bağlı olanlar) ürək-damar risk göstəriciləri daha aşağı idi və onlarda "yaxşı" xolesterol kimi tanınan HDL-nin səviyyəsi daha yüksək idi.

Qidalanma vərdişlərini daha yaxşı qiymətləndirmək üçün, tədqiqatçılar yeni bir Polifenol Pəhriz Balı (PPS) yaratdılar. Bu bal Britaniyada ən çox yayılan, polifenollarla zəngin 20 qidanın (çay, qəhvə, zeytun yağı və qoz-fındıq daxil olmaqla) qəbulunu əks etdirir. PPS, sadəcə ümumi polifenol qəbulunun hesablanmasından daha güclü nəticələr verdi. Alimlər güman edirlər ki, bu, PPS-in təkcə bir komponentə deyil, ümumi qidalanma vərdişlərinə diqqət yetirməsi ilə bağlıdır. Bu yanaşma, polifenollarla zəngin qidaların uzunmüddətli ürək sağlamlığına necə birlikdə təsir etdiyini anlamağa imkan verir. Yəni, pəhrizin bütününün qiymətləndirilməsi daha dəqiq mənzərə yaradır.

Tədqiqatın əsas müəlliflərindən, London Kral Kollecinin İnsan Qidalanması professoru Ana Rodriqes-Mateos bildirib: "Tapıntılarımız göstərir ki, polifenollarla zəngin pəhrizə uzun müddət əməl etmək, insanların yaşlandıqca ürək-damar riskinin artmasını xeyli ləngidə bilər. Giləmeyvə, çay, qəhvə, qoz-fındıq və tam taxıl kimi qidalara kiçik, lakin davamlı keçid zamanla ürəyi qorumağa kömək edə bilər." Dr. Yonq Li isə əlavə etdi ki, polifenolların müntəzəm qəbulu ürək sağlamlığını dəstəkləmək üçün sadə və təsirli bir yoldur, çünki bu bitki birləşmələri gündəlik qidalarda geniş yayılıb. Tədqiqatçılar qeyd etdilər ki, ürək-damar riski yaşla təbii olaraq artsa da, yüksək polifenol qəbulu olan iştirakçılar 11 illik müşahidə dövründə riskin daha yavaş artdığını gördülər. Alimlər, bu nəticələri təsdiqləmək və genişləndirmək üçün gələcəkdə qidalanma müdaxiləsi sınaqlarının vacibliyini də vurğulayırlar.