Litva ABŞ və Britaniya sanksiyalarına görə "Lukoil" neftinin tranzitini dayandıracaq

Litva Rusiya neft şirkətlərinə qarşı tətbiq edilən beynəlxalq sanksiyalar səbəbindən mühüm bir addım atır. "Litva Dəmir Yolları" (LDY) açıqlamasına görə, noyabrın 21-dən etibarən Rusiyanın "Lukoil" və "Rosneft" şirkətlərinə aid məhsulların ölkə ərazisindən tranziti tamamilə dayandırılacaq. Bu qərarın əsas səbəbi ABŞ və Böyük Britaniyanın qəbul etdiyi yeni sanksiyalardır. Bu sanksiyalar Rusiyanın əsas neft şirkətlərinin beynəlxalq bazarlarda satış imkanlarını ciddi şəkildə məhdudlaşdırır. LDY-nin bu hərəkəti, Qərb ölkələrinin maliyyə təzyiqlərinə cavab olaraq atılan, regional iqtisadiyyatda əhəmiyyətli təsir yarada biləcək bir addımdır.

Litva Dəmir Yolları indiyə qədər "Lukoil"un neft məhsullarını Rusiya ərazisindəki Kalininqrad vilayətinə daşıyırdı. Şirkət bu marşrutdan fəal şəkildə istifadə edirdi və daşınan həcmlər böyük idi. Məsələn, 2023-cü ildə Litva vasitəsilə 345 min ton "Lukoil" nefti Kalininqrada çatdırılmışdı. Cari ilin statistikası da xeyli miqdardan xəbər verir; 2024-cü ildə artıq 194 min ton "Lukoil" nefti bu marşrutla daşınıb. Diqqət yetirməli məqam ondan ibarətdir ki, digər böyük Rusiya neft şirkəti olan "Rosneft"in məhsulları isə nə keçən il, nə də bu il Litva ərazisindən tranzitlə keçirilməyib. Bu tranzitin dayandırılması barədə verilən qərar, Rusiyanın Kalininqrad regionuna neft tədarükü üçün yeni və alternativ logistik həllər tapmasını tələb edəcək.

Litvanın atdığı bu addım sadəcə nəqliyyat məhdudiyyəti deyil, eyni zamanda sanksiyaların Rusiya iqtisadiyyatına vurduğu zərəri də artırır. ABŞ Maliyyə Nazirliyinin hazırladığı proqnozlara görə, yeni tətbiq edilən sanksiyalar Kremli neft və qaz ixracından əldə etdiyi ümumi gəlirlərin təxminən 30 faizinədək hissəsindən məhrum edə bilər. Bu, Moskvanın federal büdcə gəlirləri üçün çox böyük bir itki deməkdir. Litvanın Rusiya neftinin tranzitini dayandırması Qərbin sanksiya siyasətinə verilən güclü bir dəstəyi göstərir, eyni zamanda Rusiya Federasiyasına qarşı maliyyə təzyiqini artırmağa xidmət edir.