KİV: Honqkonqda yanğının əsas səbəbi korrupsiya olub

Ən azı 156 nəfərin həyatını itirdiyi Honqkonq yanğınının əsas səbəblərindən biri, binaların təmirindəki tikinti sənayesində yayılan korrupsiya olub. "South China Morning Post" qəzetinin ekspertləri bu faciənin baş verməsində bu amilin böyük rol oynadığını bildiriblər. Qəzet mənbələri hesab edir ki, Honqkonqda son yetmiş il ərzində baş verən ən dəhşətli yanğın, çirkin və yırtıcı bir binanın təmir biznesinin iyrənc sirrini ortaya çıxardı. Bu sahədə tenderlər saxtalaşdırılır, qiymətlər isə sürətlə artırılır. Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, Honqkonq yanğını bu qanunsuz mexanizmlərin nə qədər təhlükəli olduğunu göstərdi. Tikinti və investisiya sahəsində fəaliyyət göstərən "King Value Realty" firmasının baş direktoru Riki Vonq şəhərin qocalmaqda olan mənzil fondunu vicdansız podratçılar tərəfindən asanlıqla istismar edilə biləcək bir qızıl mədəni adlandırır.

Honqkonqun bina təmiri bazarı çox vaxt vicdansız şirkətlərin cəlb olunduğu bir sahədir. Rəsmi rəqəmlərə görə, 2022-ci ilin sonunda Honqkonqda təxminən 9600 bina qeydə alınıb. Hər il səlahiyyətli qurumlar yaşı 30 və daha yuxarı olan təxminən 600 mülkün əsas təmir işləri aparmaq üçün podratçılarla işləməsini tələb edir. Riki Vonq izah edir ki, Honqkonqda bir çox bina 40-50 il yaşındadır, buna görə onlar əsaslı təmirə məcburdurlar. Podratçılar bu bazara çox gəlirli bir sahə kimi baxır və oradan paylarını almağa can atırlar, çünki mənfəət həddindən artıq böyük ola bilər. Daşınmaz Əmlak Sahiblərinin Fırıldaqçılıqla Mübarizə Alyansının təsisçisi Çiu Yanloy nəşrə bildirib ki, məsləhətçi şirkətlər əvvəlcə aşağı qiymətə müqavilə qazanır. Sonra müvafiq podratçı ilə işləyərək təmiri faktiki xərclərdən xeyli yüksək qiymətə başa çatdırırlar. Bu cür korrupsiya sxemləri sistemli şəkildə işləyir.

Mütəxəssislər bildiriblər ki, podratçılar əvvəlcə aşağı qiymət təklif etsələr də, sonradan qiymətləri qaldırır və keyfiyyətsiz, ucuz materiallardan istifadə edirlər. Bu hal "Wang Fuk Court" kompleksinin yenidən qurulması layihəsində aydın görünüb. Burada podratçı seçildikdən sonra büdcə tender öncəsi təhlildəki 152 milyon HK dollarından (19,5 milyon dollar) 336 milyon HK dollarına (43 milyon dollar) yüksəldi. Həmçinin, drenaj və yanğın təhlükəsizliyi daxil olmaqla milyonlarla əlavə xərclər nəzərdə tutuldu. İlkin araşdırma zamanı müəyyən edildi ki, kosmetik təmir işləri zamanı yanğın təhlükəsizliyi standartlarına cavab verməyən keyfiyyətsiz və ucuz qoruyucu konstruksiya torları istifadə olunub. Əlavə olaraq, pəncərələrin maye və hava keçirməsinin qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulmuş yanar penopolistirol panellər tətbiq edilib. Bu faktlar göstərir ki, təmir bazarındakı fırıldaqçılıq birbaşa insanların həyatı bahasına başa gəlir.