İranın Azərbaycana qeyri-neft məhsul ixracı azalıb

İranın Azərbaycana qeyri-neft məhsullarının ixracında ciddi azalma müşahidə edilib. İranın cari ilinin yeddi ayı ərzində (21 mart - 22 oktyabr 2025) ixracın dəyəri əvvəlki İran ilinin analoji dövrü (20 mart - 21 oktyabr 2024) ilə müqayisədə 16,3% azalıb. Çəki baxımından isə azalma 2,8% təşkil edir. Bu rəqəmlər İranın Gömrük Administrasiyasının statistikası əsasında dərc olunub. Qeyri-neft məhsullarının satışındakı bu geriləmə iki ölkə arasındakı ticarət əlaqələrinin bu sektor üzrə zəiflədiyini göstərir.

Verilən məlumatlara görə, bu yeddi ayda İran Azərbaycana dəyəri 337 milyon dollar olan təxminən 501 min ton qeyri-neft məhsulu ixrac edib. Əvvəlki ilin eyni dövründə isə İran Azərbaycana 403 milyon dollar dəyərində, 515 min ton qeyri-neft məhsulları satmışdı. Bu müqayisə göstərir ki, dəyər itkisi həcm itkisindən daha yüksək olub. İran əsasən kənd təsərrüfatı və ərzaq məhsullarını, sənaye mallarını, həmçinin neft-kimya və kimyəvi məhsulları Azərbaycana göndərib.

Təkcə ixrac həcmi deyil, həm də İranın Azərbaycanla ümumi ticarət dövriyyəsi kiçilib. Yeddi ayda ticarət dövriyyəsi 344 milyon dollar dəyərində, 504 min ton təşkil edib. Bu rəqəm ötən ilin analoji dövrünə nisbətən dəyər baxımından 18,5% azalıb. Çəki baxımından isə azalma 3,8% təşkil edib. Ticarət dövriyyəsindəki bu azalma, ümumilikdə iki ölkə arasındakı mal mübadiləsinin həcminin daraldığını təsdiqləyir.

Qeyd etmək lazımdır ki, İranın ümumi qeyri-neft məhsulları ixracının dinamikası fərqlidir. Bu yeddi ay ərzində İranın qeyri-neft məhsul ixracı 32 milyard dollar dəyərində, təxminən 92 milyon ton olub. Ötən ilin eyni dövrünə baxanda ümumi ixracın dəyəri 1,88% azalsa da, çəki baxımından 3,2% artıb. Bu statistika göstərir ki, Azərbaycana ixracdakı kəskin geriləmə İranın digər beynəlxalq bazarlara satışının artması fonunda baş verir. Bu, Azərbaycan bazarının xüsusi olaraq zəiflədiyini bildirir.