YouTube Texnologiya Kanallarının Videolarını Süni İntellekt (Sİ) Silir: Platforma Niyə Bəyanat Vermir?

Son zamanlarda YouTube platforması, məşhur texnologiya müəlliflərinin illərdir yüklənmiş və çox baxış qazanan maarifləndirici videolarını silməyə başlayanda süni intellekt (Sİ) ilə bağlı ciddi müzakirələrin mərkəzinə çevrildi. Video müəllifləri bu yüksək baxışlı videoların məhz Sİ tərəfindən silindiyini güman edirdilər. Çünki videolar platformanın siyasətlərini pozmurdu və illərdir heç bir problem olmadan yayımlanırdı. Lakin YouTube rəhbərliyi bu iddiaları rədd edərək, qəribə silinmələrin avtomatlaşdırma nəticəsi olmadığını bildirdi.

Böhran o zaman kəskinləşdi ki, texnologiya üzrə təhsil məzmunları qəfildən “təhlükəli” və ya “zərərli” etiketləri ilə silindi. Müəlliflərin şübhələri, verdikləri şikayətlərin çox sürətlə, bəzən hətta bir dəqiqə ərzində rədd edilməsi ilə daha da gücləndi – bu sürət insan tərəfindən baxış keçirilməsi üçün qeyri-mümkün idi. Bu fakt, qərarların Sİ tərəfindən verildiyi ehtimalını artırdı və məzmun yaradıcıları arasında böyük narahatlıq yaratdı. Cümə günü YouTube nümayəndəsi xarici mediada qaldırılan videoların nəzərdən keçirildiyini və bərpa edildiyini təsdiqlədi. O, gələcəkdə bənzər məzmunun silinməməsi üçün addımlar atılacağını da bildirdi. Lakin platforma, nə ilkin silinmələrin, nə də şikayətlərə verilən cavabların avtomatlaşdırılmış səhvlərin nəticəsi olmadığını iddia etməyə davam etdi. Bu izahat videoların əsl səbəbinin nə olması ilə bağlı qeyri-müəyyənliyi aradan qaldırmadı.

Silinmələr bilavasitə məzmun müəlliflərinin gəlirlərinə zərbə vurdu. CyberCPU Tech kanalının sahibi Riç Vayt (Rich White) bildirdi ki, dəstəklənməyən avadanlıqlarda Windows 11-i necə quraşdırmağı göstərən iki videosu silinib. Vayt qeyd etdi ki, bu videolar çox məşhur idi və kanalının əsas gəlir mənbəyi idi. 2020-ci ildə əlavə qazanc məqsədilə başladığı YouTube kanalının artıq onun tək gəlir mənbəyi olduğunu deyən Vayt, hesabını itirmək qorxusundan məzmununu senzura etməyə başladığını etiraf etdi. Başqa bir texnologiya kanalı olan Britec09 isə videosu silindikdən sonra xəbərdarlıq (strike) aldığını və bunun məcburən sponsorluq müqaviləsini dayandırmasına səbəb olduğunu, nəticədə "əhəmiyyətli gəlir itkisi" yaşadığını qeyd etdi. YouTube qaydalarına əsasən, 90 gün ərzində üç xəbərdarlıq alan kanallar həmişəlik bağlanır. Bu vəziyyət texnologiya kanallarının illərlə çəkdiyi zəhmətin qəfildən yoxa çıxması riskini yaradır.

Müəlliflər hələ də bu videoların niyə "zərərli" hesab edildiyini anlamaqda çətinlik çəkirlər. Riç Vayt güman edir ki, Sİ bəlkə də məzmunu "piratçılıq" kimi müəyyən edib, lakin qeyd edir ki, bu təlimatlar etibarlı Windows 11 lisenziyası tələb edir. Vayt həmçinin bunun Microsoft tərəfindən tələb olunmasını da ağlabatan saymır, çünki bu metodlar daha çox istifadəçinin Windows 11-ə keçməsinə səbəb olur və şirkətə fayda verir. Maraqlıdır ki, YouTube-un öz daxili aləti yaradıcılara silinən videolarla eyni mövzularda məzmun hazırlamağı tövsiyə edirdi. Məsələn, Britec qeyd edib ki, platformanın "ideya" bölməsi onlara "dəstəklənməyən avadanlıqlarda Windows 11-i quraşdırmaq" kimi videolar hazırlamağı təklif edib. Bu ziddiyyət icazəli məzmunla bağlı böyük qeyri-müəyyənlik yaratdı. YouTube insan tərəfindən nəzərdən keçirilmə iddialarına baxmayaraq, şikayətlərin dəqiqələr ərzində rədd edilməsi faktı müəllifləri qətiyyən razı salmadı. Platformadan aydın bəyanatın olmaması, texnologiya bələdçiləri yayımlayan kanalları böyük qorxu içində qoydu.