Xərçəng Diaqnozu Sahəsində İnqilab: Qan Analizi İlə 3 İl Əvvəl Kəşf!

Con Hopkins Universitetinin yeni araşdırması göstərir ki, xərçəng xəstəliyi diaqnoz qoyulmazdan illər əvvəl bədəndə genetik izlər buraxır. Tədqiqatlara görə, şişlər tərəfindən qana buraxılan genetik material, ultrasəs həssaslığı olan qan testləri vasitəsilə diaqnozdan üç il əvvəl aşkarlana bilər.

Bu, xərçəng diaqnozu sahəsində əsl inqilabdır. Nəticələr xəstəliyin daha erkən mərhələdə aşkarlanmasının mümkünlüyünü gücləndirir. Tədqiqatın baş müəllifi Dr. Yuxuan Vanq deyib: "Xərçəngə səbəb olan mutasiyaları bu qədər erkən aşkarlaya biləcəyimizi görüb təəccübləndik. Diaqnozun üç il əvvəl müdaxilə etmək imkanı şişlərin daha erkən və daha asan müalicə olunma ehtimalını artırır."

Araşdırmaçılar, əvvəllər ürək çatışmazlığı, insult və ürək infarktına səbəb olan risk faktorlarını araşdırmaq üçün başlanan, geniş miqyaslı NIH tədqiqatı olan "Ateroskleroz Riski İcma Araşdırması"nda (ARIC) toplanan plazma nümunələrini təhlil etmişlər. Tədqiqatda, qan nümunələri diaqnozun altı ay əvvəl götürülmüş 26 xərçəng xəstəsinin qanı ilə eyni vəziyyətdə olan, lakin xərçəng diaqnozu qoyulmamış 26 fərdin qanı müqayisə edilib.

Nümunələrin təhlili göstərib ki, səkkiz iştirakçının qanında çoxlu xərçəngin erkən aşkarlanması (MCED) testi müsbət nəticə verib. Bu səkkiz fərdin hamısına qan nümunəsi götürüldükdən dörd ay ərzində xərçəng diaqnozu qoyulub. Bu səkkiz fərdin altısının diaqnozun təxminən 3.1 ilə 3.5 il əvvəl götürülmüş qan nümunələri də var idi. Bu köhnə nümunələrin təhlili zamanı dörd fərddə yenidən şişlərlə əlaqəli mutasiyalar aşkarlanıb.

Klinik əlamətlərin görünməsindən illər əvvəl xərçəngin aşkarlanması xəstəliyin gedişatını müsbət dəyişdirmək imkanı verir. Bu nəticələr göstərir ki, qan vasitəsilə aparılan müayinə testləri yalnız erkən diaqnozu asanlaşdırmır, həm də müalicə planlaşdırması və xəstəliyin idarə olunması baxımından inqilabi potensiala malikdir.