Siqaret Tüstüsünün Qrafik Karta Dəhşətli Təsiri: 17 İllik Zərərin Bərpası

Bir YouTube kompüter texniki, 17 il ərzində siqaret çəkən bir istifadəçi tərəfindən istifadə edilən köhnə qrafik kartı necə təmir etdiyini əks etdirən ətraflı bir video yayımlayıb. Madness727 istifadəçisi tərəfindən paylaşılan bu bir saatlıq videoda, təmamilə qətran və nikotinlə dolmuş Asus 9800GT Matrix kartının demək olar ki, zavod vəziyyətinə qaytarılması prosesi göstərilir. 2008-ci ildə bazara çıxarılan Asus ROG Matrix 9800 GT, texnika həvəskarları üçün o dövrün yüksək səviyyəli orta seqment qrafik kartı hesab olunurdu. Lakin bu videoda göstərilən kart, təxminən 17 il baxımsızlıqdan sonra praktiki olaraq yararsız vəziyyətə düşmüşdü. Xüsusilə, kartın soyutma sistemi (heatsink) tamamilə kir və yapışqan maddə ilə tıxanmışdı.

Xaricdən nisbətən təmiz görünən qrafik kartı açıldıqda, mütəxəssisləri belə təəccübləndirən bir mənzərə ortaya çıxdı. Texnik soyuducunu və qoruyucu örtüyü çıxaranda, demək olar ki, hər səthin kir və qalın, yapışqan bir qətran təbəqəsi ilə örtüldüyünü aşkarladı. Vəziyyətin ciddiliyini xüsusi vurğulayan Madness727, "Bunun üstünə üfürməyəcəyəm; bundan xərçəng olaram," deyə bildirdi. Bu cür ifadələr siqaret tüstüsünün elektronika komponentlərinə necə dağıdıcı zərər verdiyini göstərir. Bu mühüm detal kompüterlərə yaxın yerlərdə siqaret çəkməyin fəsadlarını bir daha ortaya qoyur.

Qrafik kartı tamamilə sökdükdən sonra texniki xidmətçi anakartı (PCB) təmizləmək üçün yağ sökücü, axar su və diş fırçasından istifadə etdi. Kartı dəsmalla ilkin qurutma işləri aparıldıqdan sonra, qalan su damcılarını çıxarmaq üçün hava üfleyicisi istifadə edildi. Nəhayət, bütün komponentlərin tamamilə quru olduğundan əmin olmaq üçün əsas çip, yaddaş, VRAM və soyuducu üzərində istilik tapançası ilə iş görüldü. Pər və digər metal hissələr də kran altında yuyuldu. Yalnız pərin motoru sudan kənarda saxlanıldı və bu hissə izopropil spirtlə təmizləndi. Pərin yenidən problemsiz və sakit işləməsi üçün velosiped zənciri yağından istifadə edildi.

Bütün hissələr qurudulduqdan sonra yeni termal pasta (PTM) tətbiq edildi və GPU yenidən yığıldı. Qrafik kartın illərə meydan oxuyan yaşına baxmayaraq, əldə edilən nəticə olduqca təsirli idi. Texnik kartın fiziki vəziyyətini yekunlaşdırarkən, "Təzə görünür; cızıq yoxdur. Əla fiziki vəziyyətdədir; PCB-də əzik, cızıq, itkin MLCC və ya rezistor yoxdur. Hər şey mükəmməldir," dedi. Bərpa edilmiş kart sınaqdan keçirilmək üçün MSI Z390-A Pro anakartı, Intel Core i5-9600K prosessoru və Viper RAM olan bir sistemə qoşuldu. GPU sınaqlar zamanı qüsursuz işləyirdi.

Sınaq proqramında təxminən 16 FPS, "Crysis" oyununda isə təxminən 5 FPS nəticəsi alındı. Bu rəqəmlər müasir oyun tələblərini ödəməsə də, kartın yaşı nəzərə alınaraq bu performansın əldə edilməsi böyük uğur sayıldı. Bu təmizlənmiş Asus ROG Matrix 9800 GT-nin gələcəyi qeyri-müəyyən qalsa da, texnik əvvəllər bu cür GPU-ları bərpa edib kolleksiyaçılara satdığını qeyd etdi. Kart ən yeni oyunları işlətməsə də, Asusun ROG Matrix RTX 5090 kimi modellərlə bu gün də davam etdirdiyi unikal dizayn irsinin vacib bir hissəsini təşkil edir.