Sığorta Şirkətləri Süni İntellektlə Əlaqədar Riskləri Sığortalamaqdan İmtina Edir: Səbəblər

Hər kəsin tezliklə tətbiq etməyə can atdığı proqram təminatı (Süni İntellekt) sığorta bazarı üçün artıq idarəolunmaz dərəcədə riskli sayılırsa, nə baş verər? Financial Times-ın məlumatına görə, sığorta sektorunun rəhbərləri bu suala cavab axtarır. Dünyanın aparıcı sığorta şirkətləri, o cümlədən AIG, Great American və WR Berkley ABŞ tənzimləyicilərindən korporativ siyasətlərdən Süni İntellektlə bağlı yaranan öhdəlikləri istisna etmək üçün rəsmi icazə istəyirlər. Bu qərar, AI-nin gətirdiyi gözlənilməz zərərlərin və maliyyə itkilərinin miqyasının ənənəvi risk qiymətləndirmə mexanizmlərini aşdığını göstərir.

Sığorta sektorunun bu dərəcədə ehtiyatlı davranmasının əsas səbəbi AI modellərinin iş prinsiplərinin qeyri-şəffaf olmasıdır. Bir sığorta nümayəndəsi Financial Times-a verdiyi açıqlamada, AI nəticələrini "həddindən artıq qara qutu" adlandıraraq, onların proqnozlaşdırılmasının demək olar ki, qeyri-mümkün olduğunu bildirib. Sığortaçıları ən çox narahat edən tək bir böyük maliyyə itkisi deyil. Onlar geniş şəkildə istifadə edilən hər hansı bir AI modelinin səhv etməsi nəticəsində yaranacaq minlərlə eyni vaxtlı iddiaların yaratdığı sistemli riskdən qorxurlar. Məsələn, Aon şirkətinin bir rəhbəri qeyd edib ki, sığortaçılar bir şirkətdə 400 milyon dollarlıq zərər ilə mübarizə apara bilər, lakin agent AI səhvinin yaratdığı 10,000 fərqli itki idarəedilməzdir.

Bu narahatlıqlar real nümunələrlə əsaslandırılır. Keçən mart ayında Google-un AI Overview funksiyası bir günəş enerjisi şirkətini yalan hüquqi problemlərdə ittiham etmişdi, bu da nəticədə 110 milyon dollarlıq iddia ilə nəticələndi. Bundan başqa, Air Canada ötən il avtomatik çatbotunun uydurduğu endirimi müştəriyə təqdim etməyə məcbur qalmışdı. Daha ciddi bir hadisə isə, keçən il baş vermiş fırıldaqçılıq əməliyyatı idi: fırıldaqçılar Londonda yerləşən Arup dizayn mühəndisliyi firmasından 25 milyon dollar oğurlamaq üçün yüksək vəzifəli bir menecerin səsli və görüntülü deepfake klonundan istifadə etmişdilər. Video zəng tamamilə həqiqi görünsə də, əslində süni intellekt tərəfindən yaradılmış saxta görüntü idi.

Sığorta şirkətlərinin Süni İntellektlə əlaqəli öhdəlikləri siyasətlərdən çıxarmaq cəhdi, texnologiyanın korporativ mühitdə sürətli yayılmasının yaratdığı maliyyə və hüquqi nəticələrin nə qədər ciddi olduğunu göstərir. Sığortaçıların riskin qiymətləndirilməsi üçün etibarlı modellər qura bilməməsi AI-nin tənzimlənməsi məsələsini yenidən gündəmə gətirir. Bu vəziyyət şirkətləri AI sistemlərini tətbiq edərkən daha ehtiyatlı olmağa və mümkün zərərlərdən qorunmaq üçün əlavə daxili təhlükəsizlik tədbirləri görməyə məcbur edir.