Portland Mübahisəsi: Hakimiyyət Orqanları Qərar Verərkən Smartfonlara Yoxsa Həqiqi Reallığa Güvənməlidir?

Oreqon ştatının Portland şəhərinə ABŞ prezidentinin federal qoşun göndərməsi ilə bağlı davam edən hüquqi mübarizə, hakimlərin qərar vermə prosesində qeyri-adi bir dilemma ilə üzləşməsinə səbəb olub. Əslində, məsələ sadəcə qanun maddələrinin tətbiqindən daha dərindir. Hakimlər bu mübahisəni həll edərkən küçələrdəki obyektiv reallığa (öz gözləri ilə şahid olduqlarına), yoxsa sosial şəbəkələr və smartfonlar vasitəsilə yaradılan, bəzən təhrif olunmuş görüntülərə inanacaqları arasında seçim etməli olurlar.

Bu vəziyyət müasir məhkəmə sisteminin qarşısına qoyduğu yeni bir çətinliyi – rəqəmsal informasiya axınının və təsir qruplarının (influencerlərin) həqiqətə necə təsir etdiyini göstərir. Hüquqi sistemdə ənənəvi olaraq fiziki sübutlar və birbaşa şahid ifadələri əsas götürülür. Lakin bu işdə məhkəmə heyəti görüntülərin kütləvi şəkildə yayıldığı və hadisələrin smartfon kameraları tərəfindən süzgəcdən keçirildiyi bir mühitdə reallığın necə qavranıldığını sorğulayır.

Hakim heyəti dəqiqləşdirməlidir: şəhərdəki iğtişaşlar doğrudanmı federal qüvvələrin müdaxiləsini tələb edəcək dərəcədə dağıdıcıdır, yoxsa bu vəziyyət təsir edicilər tərəfindən yaradılan və sosial mediada xeyli şişirdilən bir mənzərədir? Hakimlərin öz gözləri ilə gördükləri faktlar ilə rəqəmsal cihazlar vasitəsilə onlara çatdırılan, bəzən qərəzli ola biləcək sübutlar arasında seçim etməsi qanun üçün ciddi bir sınaqdır. Portlanddakı bu hüquqi mübarizənin nəticəsi, gələcəkdə rəqəmsal məzmunun və sosial şəbəkə təsirlərinin məhkəmə proseslərində necə qiymətləndiriləcəyi üçün mühüm bir presedent yaradacaq.