İlon Maskın təhdidləri işlədi: "Tesla" rəhbəri üçün 1 trilyon dollarlıq böyük ödəniş paketi təsdiqləndi

Texnologiya dünyasının böyük maraqla gözlədiyi səsvermədə "Tesla" səhmdarları nəhayət, İlon Maskın 1 trilyon dollarlıq məvacib paketini təsdiqlədilər. Bu təsdiq sadəcə pul məsələsi deyil; bu, şirkət üzərindəki nəzarətin və gücün Maskın əlində cəmləşməsi deməkdir. Xatırlamaq lazımdır ki, Mask əvvəllər dəfələrlə "Tesla"nın gələcəyi üçün şirkəti idarə etməsinin vacibliyini dilə gətirmişdi. Hətta o, bu nəzarətin əldə olunmaması halında "Tesla"dan ayrılacağı ilə hədələmişdi. Şəhmdarlar isə bu təhdidləri ciddiyə aldılar və aydın şəkildə "Tesla"nı Mask olmadan təsəvvür etmək istəmədikləri üçün paketi qəbul etdilər. Bu qərar, Maskın avtomobil sənayesinin gələcəyindəki mövqeyini daha da möhkəmləndirir.

Mask üçün nəzərdə tutulan bu ödəniş, "Tesla"nın bir neçə mühüm əməliyyat, mənfəət və bazar kapitallaşması hədəflərinə çatmasından asılıdır. Şirkət hər bir müəyyən edilmiş mərhələni keçdikdə, Mask 35.3 milyon səhm əldə edəcək. Məsələn, ilk əhəmiyyətli hədəf bazar kapitallaşmasının 2 trilyon dollara çatmasıdır. Hazırda "Tesla"nın bazar dəyəri təxminən 1.5 trilyon dollardır. Sektor mütəxəssisləri üçün narahatedici məqam budur ki, "Tesla"nın səhmlərinin qiyməti çox vaxt şirkətin faktiki maliyyə əsaslarına uyğun gəlmir; rüblük nəticələr zəif olsa belə, Maskın bir gəlir zəngi zamanı verdiyi şərhlər belə, səhmlərin bahalaşmasına səbəb ola bilir. Bu, digər avtomobil istehsalçıları üçün olduqca çaşdırıcı və ədalətsiz görünə bilər.

Ödəniş paketi ilə əlaqəli olan gələcək hədəflər "Tesla"nın növbəti 10 illik planlarını tamamilə əhatə edir. Bu iddialı hədəflərə 20 milyon "Tesla" avtomobilinin çatdırılması, 10 milyon aktiv "Tam Özünüidarəetmə" (FSD) abunəsinin əldə edilməsi, 1 milyon robotun çatdırılması və 1 milyon robotaksinin ticari istismara verilməsi daxildir. Mask, səhmdarların toplantısında sadəcə qələbəni qeyd etməklə qalmadı; o, həm də "Cybercab"ın istehsalına gələn ilin aprel ayında başlayacağını və gələcəkdə "gigant" yarımkeçirici istehsal zavodu tikməyin lazım gələ biləcəyini proqnozlaşdırdı. Lakin 2017-ci ildə prototipi nümayiş etdirilən "Roadster 2" modelinin seriya istehsalı versiyasının təqdimatı yenidən təxirə salındı və indi 1 aprel 2026-cı il tarixinə təyin edildi. Qeyd etmək lazımdır ki, bu paketin təsdiqi üçün təqdim edilən "Master Plan 4" hələ də ətraflı detallardan yoxsundur.

Sektorun digər hissələrində də mühüm maliyyə hərəkətləri baş verdi. Elektrikli aviasiya startapı olan "Beta Technologies" 1 milyard dollar toplamaqla NYSE-də debüt etdi. Səhmlər $34-dan satılsa da, bir neçə gün sonra $31 səviyyəsinə düşdü. "Archer Aviation" isə Los-Ancelesdəki strateji cəhətdən əhəmiyyətli Hawthorne Hava Limanını (Maskın "SpaceX" və "Tesla Design Studio"larının yaxınlığında yerləşir) almaq üçün səhm təklifi ilə 650 milyon dollar cəlb etdi. Lakin bu xəbər səbəbindən şirkətin səhmləri 12.6% dəyər itirdi. Maraqlı hadisələrdən biri də "Rivian"la bağlıdır: şirkət Q3-də 1.17 milyard dollar zərər göstərsə də, sənaye süni intellekti və robototexnika müəssisəsi olan "Mind Robotics" adlı başqa bir şirkəti ayırdı və ona 115 milyon dollarlıq toxum sərmayəsi topladı. Bu arada, "Lucid Motors"un əsas sahibi olan Səudiyyə Ərəbistanı Sərvət Fondu, şirkətin 2027-ci ilə qədər likvidliyini təmin etmək məqsədi ilə kredit müqaviləsinin yuxarı həddini 750 milyon dollardan 2 milyard dollara qaldırdı. Nəhayət, "Lyft" bu il Q3-də 46.1 milyon dollar mənfəət əldə edərək müsbət nəticələr göstərdi, "Waymo" isə Detroyt, Las Veqas və San Dieqoda robotaksi xidmətini başlatmağı planlaşdırır.