Hava Taksiləri Üçün Dəniz Üzərində Üzən Vertolyot Meydançası: AutoFlight-un Fantastik Layihəsi

Çinin nəhəng batareya istehsalçısı CATL-ın dəstəklədiyi eVTOL (Elektrikli Şaquli Enmə və Qalxma) təyyarələri istehsalçısı AutoFlight, elm-fantastika filmindən çıxmış kimi görünən bir ideyanı təqdim etdi: hava taksiləri üçün nəzərdə tutulmuş üzən hava limanı konsepsiyası. Bu layihə "eVTOL Su Vertiportu" adlanır və hərfi mənada suyun – okeanın, gölün və ya çayın – üzərində hərəkət edə bilən, qurudan heç bir əlaqə tələb etməyən və tamamilə muxtar fəaliyyət göstərən şaquli aeroportdur. Bu modulyar platforma eyni zamanda həm eniş sahəsi, həm də elektrik təyyarələri üçün enerji doldurma məntəqəsi funksiyasını yerinə yetirir.

Bütün sistem özündə yerləşən günəş panelləri və enerji saxlama qurğusu ilə gücləndirilib. Bu, onu yerləşdirildikdən sonra tamamilə müstəqil işləməyə imkan verir. AutoFlight bildirir ki, daxili rabitə avadanlığı və avtomatlaşdırılmış göndərmə quruluşu sayəsində bu platformalar istənilən yerdə quraşdırıla bilər – məşğul sahil ərazilərindən uzaq dəniz məntəqələrinə qədər. Şirkətin son məqsədi bir-iki eniş platforması yaratmaq deyil. Onlar bir-biri ilə əlaqəli olan və "Dəniz-Hava Super Mərkəzləri" (Sea-Air Super Hubs) adlandırılan klaster formalaşdırmaq istəyirlər.

Nəzəri cəhətdən, bu mərkəzlər çox geniş əməliyyat sahələrini dəstəkləyə bilər. Buraya təcili yardım və xilasetmə missiyaları, dənizdəki külək fermalarının və neft platformalarının texniki xidməti daxildir. AutoFlight-un hesablamalarına görə, xilasetmə əməliyyatları üçün cavab müddəti iki dəfə azala bilər, adi dənizdəki texniki xidmət işləri isə on dəfə sürətlənəcək. Şəhərlərdə bu üzən platformalar hava taksiləri üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Onlar sıx hava limanlarına və ya quruda yerləşən infrastrukturlara ehtiyac olmadan birbaşa limanlar və geniş çaylar üzərində qısa yollar təklif edəcək.

AutoFlight sadəcə ilkin mərhələdə olan bir müəssisə deyil; şirkətin yük, sərnişin, xilasetmə və yanğınsöndürmə missiyaları üçün artıq 2000-dən çox təyyarə sifarişi mövcuddur. Layihəyə yüz milyonlarla dollar sərmayə yatıran CATL isə gələcəyin xüsusi aviasiya batareyaları üzərində işləyir. Bu yeni, "konsentrasiyalı batareyalar" elektrik təyyarələrinin bir dəfə doldurulması ilə 3200 km-dən çox məsafə qət etməsinə imkan yarada bilər. CATL bu ultra yüksək sıxlıqlı batareyalarla işləyən 4 tonluq elektrikli təyyarəni uğurla sınaqdan keçirdiyini açıqlayıb. Şirkət 2028-ci ilə qədər 2000-3000 km mənzilə malik 8 tonluq elektrikli təyyarələri gücləndirməyi planlaşdırır.