YÖK rəhbəri Erol Özvar: 6 universitetimiz dünya reytinqində ilk 500-lüyə daxil olub

Türkiyə Ali Təhsil Şurasının (YÖK) sədri Erol Özvar Tədqiqat Universitetlərinin Qiymətləndirilməsi Toplantısında çıxış edərkən ali məktəblərin beynəlxalq uğurlarından danışıb. O bildirib ki, “Quacquarelli Symonds” (QS) tərəfindən hazırlanan 2026-cı ilin dünya reytinqində Türkiyənin 6 universiteti ilk 500-lüyə, 11 universiteti isə ilk 1000-liyə düşməyi bacarıb. Özvar qeyd edib ki, 9 universitet sıralamada irəliləyiş göstərərkən, 2 universitet öz mövqeyini qoruyub. Ən sevindirici məqam isə heç bir universitetin geriləməməsidir. İlk 300-lüyə daxil olan dövlət universitetləri arasında Orta Şərq Texniki Universiteti (ODTÜ) 285-ci, İstanbul Texniki Universiteti (İTÜ) isə 298-ci sırada yer alıb. Vəqf universitetləri arasında isə Koç Universiteti 322-ci, Boğaziçi Universiteti 371-ci, Sabancı Universiteti 404-cü, Bilkent Universiteti isə 415-ci sıradan ilk 500-lüyə düşməyi bacarıb. Bu toplantı YÖK sədrinin iştirakı ilə Yıldız Texniki Universitetinin Davutpaşa Kampusunda yerləşən Tarixi Hamamda keçirilib. Tədbirdə YÖK rəhbərliyi ilə yanaşı, 23 tədqiqat universitetinin və namizəd izləmə proqramındakı 6 ali məktəbin rektorları və akademiklər iştirak ediblər.

YÖK sədri Erol Özvar tədqiqat universitetlərinin son illərdəki performans artımının göz qabağında olduğunu vurğulayıb. O qeyd edib ki, iki-üç ildən bəri ali məktəblərin fəaliyyətində ciddi irəliləyiş müşahidə olunur, xüsusən də tədqiqat universitetləri liqasında olan və namizəd statusu daşıyan universitetlərdə vəziyyət xeyli yaxşılaşıb. Özvar YÖK-ün 2024-2028-ci illər üçün müəyyən etdiyi strateji vizyondan da danışıb. Bu vizyona görə, yaxın beş il ərzində Türkiyədən ən azı iki universitetin ilk 100-lüyə, on universitetin isə dünya reytinqində ilk 500-lükdə yer alması hədəflənir. Özvar bu məqsədlərə çatmaq üçün universitetlərlə birlikdə gərgin iş aparılacağını bildirib. O əlavə edib ki, əslində bu reytinqlərlə hədəflənən əsas məqsəd, ali təhsil müəssisələrinin keyfiyyətinin qlobal miqyasda daha da yüksəldilməsidir. Həmçinin, 2025-ci il Tədqiqat Universitetlərinin Performans Reytinqində Koç Universiteti birinci yerdə qərarlaşıb, Sabancı Universiteti ikinci, Orta Şərq Texniki Universiteti isə üçüncü olub. İstanbul Texniki Universiteti dördüncü, Boğaziçi Universiteti isə beşinci yeri tutub. Sakarya Universiteti isə 15-ci sıradan bu liqaya daxil olmağı bacarıb.

Beynəlxalq əməkdaşlığın inkişafı istiqamətində vacib addımlar atılmağa davam edir. Erol Özvar Türkiyə-Azərbaycan Universitetinin İTÜ, ODTÜ və Hacettepe Universitetlərinin dəstəyi ilə uğurla ilk ilini tamamladığını və bu ildən etibarən ikinci il üçün tələbə qəbuluna başladığını diqqətə çatdırıb. O xüsusilə vurğulayıb ki, bu model hər iki ölkənin birgə ərsəyə gətirdiyi bir layihədir. Bundan əlavə, Özbəkistanın paytaxtı Daşkənddə Beynəlxalq Türk Dövlətləri Universiteti açılıb. Bu universitetdə də İTÜ, ODTÜ, Hacettepe və Ege universitetləri öz proqramlarını təklif edəcəklər. Özvar, qarşıdakı dövrdə də universitetlərin xaricdə akademik bölmələr açmasına yönəlmiş siyasətlərin davam etdiriləcəyini qeyd edib. Bu çərçivədə, Qazi Universiteti Qazaxıstanın Çimkənd şəhərində yerli bir universitetlə birgə Təhsil fakültəsinin fəaliyyətinə başlayacaq. YÖK rəhbəri Türk dünyası ilə ali təhsil sahəsindəki əməkdaşlığa çox böyük əhəmiyyət verdiklərini bildirərək, universitetlərdən ikili və ya birgə diplom proqramları yaratmaq, həmçinin ortaq tədqiqat qrupları qurmaq sahəsində daha çox səy göstərmələrini gözlədiklərini söyləyib. Eyni zamanda, sənaye ilə əməkdaşlıq çərçivəsində, ASELSAN Akademi proqramı uğurla davam edir və oxşar bir proqramın TUSAŞ ilə həyata keçirilməsi üçün hazırlıqlar yekunlaşıb. Tezliklə bu proqrama daxil olan səkkiz tədqiqat universiteti ilə birlikdə müvafiq protokol imzalanacaq.

Araşdırma Dəstək Proqramı (ADEM) çərçivəsində ayrılan maliyyə vəsaiti ildən-ilə artır. YÖK sədri Erol Özvar məlumat verib ki, bu proqram 2022-ci ilin iyununda ilk dəfə 20 tədqiqat universitetinə 100 milyon lirəyə qədər büdcə ayrılması ilə başlamışdı. 2023-cü ildə ayrılan büdcə 250 milyon lirəyə, 2024-cü ildə isə 400 milyon lirəyə çatıb. Özvarın sözlərinə görə, 2025-ci il üçün ADEM layihəsinin büdcəsi 1 milyard lirəni keçib. 2026-cı il üçün büdcə təklifi isə Prezident Aparatının Strategiya və Büdcə İdarəsinə təqdim olunub və məbləğin tezliklə təsdiqlənməsi gözlənilir. Ali məktəblərin tədqiqat potensialını yüksəltməyə xidmət edən maliyyə imkanlarının daha fəal şəkildə istifadə edilməsi üçün bütün universitetlərə çağırış edilib. Özvar həmçinin, Tədqiqat Universitetləri Namizəd İzləmə Proqramına daxil edilmiş altı universiteti (Akdeniz, Qaziantep, Kocaeli, 19 Mayıs, Sakarya, Selçuk) qeyd edib ki, onlar 2024-cü ildən etibarən iki illik izləmə prosesinə alınıblar. Bundan əlavə, Rəcəb Tayyib Ərdoğan Universiteti, eləcə də vəqf universitetlərindən İstinye, TOBB İqtisadiyyat və Texnologiya, İstanbul Medipol və Özyeğin Universitetləri də izləmə proqramına yeni əlavə olunan ali məktəblərdir.