Türkiyə və Qətərin Vasitəçiliyi ilə Əfqanıstan-Pakistan Atəşkəsi: İstanbulda Nəzarət Mexanizmi Qərarı

Əfqanıstan və Pakistan arasında münasibətlərin normallaşması istiqamətində növbəti əhəmiyyətli addım atılıb. Türkiyə və Qətərin vasitəçiliyi ilə İstanbulda keçirilən görüşlər nəticəsində tərəflər atəşkəsin davam etdirilməsi və bu prosesə nəzarət mexanizminin qurulması barədə razılığa gəliblər. Diplomatik mənbələrdən alınan məlumata görə, 2025-ci il oktyabrın 25-dən 30-dək İstanbulda aparılan danışıqlar daha əvvəl, oktyabrın 18-19-da Dohada əldə edilmiş atəşkəs razılaşmasını möhkəmləndirmək məqsədi daşıyırdı. Görüşlər konstruktiv ruhda keçdi və hər iki ölkə atəşkəsin saxlanılmasına dair öhdəliyini təsdiqlədi. Bu razılıq iki qonşu ölkə arasındakı gərginliyi azaltmaq üçün böyük diplomatik səy nəticəsində əldə edilib.

Tərəflərin razılaşdığı ən əsas məsələlərdən biri sülhün qorunmasını və pozuntuların cəzalandırılmasını təmin edəcək xüsusi nəzarət və yoxlama mexanizminin təsis edilməsidir. Bu mexanizm münaqişənin qarşısını almaq və atəşkəsin səmərəli şəkildə həyata keçirilməsini təmin etmək üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. Atəşkəsin tətbiqinə dair ilkin prinsiplərin və əlavə detalların müzakirəsi üçün 2025-ci il noyabrın 6-da, yenidən İstanbulda yüksək səviyyəli toplantının keçirilməsi qərara alınıb. Bu görüş prosesin praktiki tərəflərini müəyyən etmək üçün lazım olacaq və razılaşmanın daha geniş çərçivədə reallaşmasını təmin edəcək.

Vasitəçi ölkələr, Türkiyə və Qətər, tərəflərin danışıqlara gətirdiyi müsbət töhfələrdən məmnunluqlarını ifadə etdilər. Onlar bəyan etdilər ki, bölgədə dayanıqlı sülh və sabitlik yaratmaq üçün göstərilən bütün səyləri dəstəkləməyə davam edəcəklər. İstanbuldakı bu görüşlər Əfqanıstan və Pakistan arasındakı sülh prosesini irəli aparmaq, həmçinin uzunmüddətli əməkdaşlıq platforması yaratmaq baxımından böyük önəm daşıyır.