Roma Papası XIV Leo Səlib Yürüşlərini Başladan Nitqin 930-cu İldönümündə Türkiyəyə Səfər Etdi

Katoliklərin ruhani lideri Papa XIV Leo Türkiyə səfəri çərçivəsində əvvəlcə Ankara və İstanbulda bir sıra görüşlər keçirdikdən sonra Bursanın İznik (tarixi Nikeya) rayonuna yola düşdü. Leo burada, Birinci Nikeya Kilsə Məclisinin 1700 illiyi münasibətilə xristian məzhəbləri arasında təşkil edilmiş ayinə qatıldı və bu məclisə müraciətlə çıxış etdi. Lakin Roma Papasının bu səfəri ölkədə ciddi müzakirələrə səbəb oldu, çünki səfərin tarixi fonunda diqqət çəkən bir detal ortaya çıxdı.

Məşhur tarixçi Prof. Dr. Ərhan Afyoncu Papa Leonun Türkiyəyə gəlişi ilə bağlı maraqlı bir tarixi əlaqəni ictimaiyyətlə bölüşdü. Afyoncunun açıqlamasına görə, səfərin tarixi xronologiyası təsadüfən Səlib Yürüşlərini başlatan hadisə ilə üst-üstə düşür. O qeyd etdi ki, 27 Noyabr 1095-ci ildə Papa II Urban Klermon Kilsə Məclisi zamanı böyük bir din xadimi və xalq kütləsinə müraciət etmişdi. Bu çıxış Orta əsrlər tarixinin ən təsirli nitqlərindən biri hesab olunur. Papa II Urban bu müraciətində Avropadakı bütün xristianları Müqəddəs Torpaqları müsəlmanlardan geri almaq məqsədi ilə müharibəyə çağırmışdı.

Urban II, nitqini "Deus vult!" yəni, "Tanrı bunu istəyir!" qışqırığı ilə bitirdikdən sonra, bu çağırış nəticəsində təxminən 200 il davam edəcək Səlib Yürüşləri başladı. Bu yürüşlər yüz minlərlə müsəlmanın, xristianın və yəhudinin qətlə yetirilməsinə səbəb oldu. Həmçinin, Səlibçilərin Yaxın Şərqdə qurduğu dövlətlər türklərin uzun illər aparılan mübarizəsi nəticəsində süquta uğradı. Afyoncu vurğuladı ki, Papa XIV Leo səfərləri başladan o tarixi çıxışın 930-cu ildönümünə – məhz 27 Noyabr tarixinə təsadüf edərək Türkiyəyə gəlib. Bu, hər nə qədər sadə bir təsadüf kimi görünsə də, tarixi kontekstdə diqqət çəkən paralellər yaradır.