Qızıl Bazarda Kəskin Dəyişiklik: 4320 Dollarlıq Zirvədən Sonra 6% Eniş Və Ekspert Şərhi

Son günlərdə dünya qızıl bazarında əsl fırtına yaşanır. Ons qızıl həftənin əvvəlində 4,320 dollarla bütün dövrlərin ən yüksək səviyyəsinə çatsa da, cəmi bir neçə gün ərzində 6 faizlik kəskin eniş müşahidə olundu. Bu vəziyyət investorları ehtiyatlı davranmağa məcbur etdi. DEMAŞ A.Ş. İdarə Heyətinin sədri Ahmet Cumhur Kitiş bildirir ki, bu oynaqllıq “yüksəlişin bitməsi” demək deyil. Əksinə, o, qlobal maliyyə sisteminin nə qədər həssas olduğunun açıq göstəricisidir.

Kitiş qızıl qiymətlərindəki bu sərt korreksiyanın arxasında bir sıra iqtisadi və psixoloji amillərin dayandığını qeyd edir. Başlıca səbəblər arasında investorların qazancı reallaşdırmaq üçün satışlara başlaması, dolların möhkəmlənməsi, faiz gözləntilərindəki dəyişikliklər və geopolitik risk qavrayışının müvəqqəti azalması yer alır. Mütəxəssis vurğulayıb ki, qızıldakı bu cür kəskin qalxma və enmə dövrləri "buğa dövrü" yox, dünyanın maliyyə və geopolitik tarazlığının yenidən qurulduğu bir mərhələnin əlamətidir. O, həmçinin əlavə edir: "Dalğalanmalar sizi qorxutmasın, çünki mərkəzi banklar hələ də qızıl almağa davam edir."

Kitiş qısa müddətli enişə səbəb olan dörd əsas faktoru detallı şəkildə izah edib. Birincisi, qiymətlər çox sürətlə artdığı üçün investorlar gəliri təmin etmək məqsədilə satışa çıxarıblar. İkincisi, dolların güclənməsi qızılın qiymətlərinə təzyiq edir, çünki qızıl dollara qarşı qiymətlənir. Üçüncüsü, faizlərin və pul siyasətinin gələcəyi ilə bağlı gözləntilər dəyişir ki, bu da gəlir gətirməyən aktiv kimi qızılı müvəqqəti az cəlbedici edir. Dördüncüsü, qlobal risklərin bir qədər azaldığı qəbul edilir və "təhlükə zamanı qızıla sığınmaq" ssenarisi müvəqqəti zəifləyir. Lakin bu enişlər qızıl bazarının ümumi uzunmüddətli meylini pozmur.

Mütəxəssis, Rus-Ukrayna müharibəsi, ABŞ-ın Venesuelaya qarşı əməliyyat hazırlıqları və İsrailin Qəzzadakı atəşkəs pozuntuları kimi bir-birini tətikləyən geopolitik böhranların fonunun davam etdiyini qeyd edib. Bu cəbhələrdəki eyni vaxtda yaranan gərginliklər investorları yenidən etibarlı liman axtarışına itələyir. Qlobal hərəkətlilik Türkiyə bazarlarına da yansıyıb; həftənin əvvəlində 5,950 TL ilə rekord qıran qram qızıl, ons qiymətindəki enişin ardınca 5,700 TL səviyyəsinə qədər gerilədi. Kitiş deyir ki, Türkiyədə inflyasiyanın hələ də yüksək qalması, əhalinin yığımlarını qızılla qoruma refleksini güclü saxlayır.

Kitiş, Hindistan Mərkəzi Bankının ehtiyatlarını artırması, Çinin alımları sürətləndirməsi və Rusiyanın qızıl əsaslı yeni ödəmə planlarını gündəmə gətirməsinə diqqət çəkib. Bütün bunlar “dolların taxtdan enməsi” müzakirələrini canlandırır. Bu gün qızıl sadəcə inflyasiyadan qorunma aləti yox, suverenlik simvoluna çevrilib, çünki ölkələr pul sistemində yeni tarazlıq qurmağa çalışırlar. Mütəxəssis, qısa müddətdə 4,000 dollardan aşağı ons qiymətlərinin yeni alqı-satqı imkanları yarada biləcəyini, orta müddətdə isə 4,500 - 4,600 dollar hədəfinin texniki olaraq masada olduğunu bildirib. O, sözlərini belə yekunlaşdırır: “Qlobal iqtisadiyyat etibar böhranı yaşayır. Qızıl fırtınalı dövrlərin ən sakit qalibidir. Dalğalanmadan qorxan, dəyərdən uzaq qalar.”