NASA Sonsuzluq Qalaktikasını Aşkar Etdi

NASA-nın Cems Uebb Kosmik Teleskopu (JWST) erkən kainatdan yeni və qeyri-adi bir quruluş aşkar edib. "Sonsuzluq Qalaktikası" adlandırılan bu qalaktika supermassiv qara dəliklərin əmələ gəlməsi ilə bağlı nəzəriyyələrdə əhəmiyyətli bir dönüş nöqtəsini təmsil edə biləcək kəşflər ehtiva edir. Xüsusilə birbaşa çökmə nəzəriyyəsini dəstəkləyən xüsusiyyətləri elmi aləmdə böyük marağa səbəb olub.

Qalaktikanın adı, formasının sonsuzluq işarəsinə bənzəməsi səbəbindən "Sonsuzluq"dur. İki sıx, qırmızı nüvəni əhatə edən halqa formalı strukturlar bu vizual effekti yaradır. Lakin, bu quruluşun diqqət çəkən xüsusiyyəti yalnız vizual oxşarlıq deyil. Qalaktikanın mərkəzində, iki nüvənin arasında, nəhəng bir qaz kütləsinin içində yerləşən bir qara dəlik var. Bu müşahidə edilən yer, qara dəliyin sonradan ora köçürülmədiyini, əksinə, mövcud yerində əmələ gəldiyini göstərir.

Tədqiqatçılar bu əmələ gəlmənin olduqca qısa müddət əvvəl baş verdiyini irəli sürürlər. Sonsuzluq Qalaktikasının iki spiral qalaktikanın toqquşması nəticəsində əmələ gəldiyi düşünülür. Şəkildəki iki nüvə bu iki qalaktikaya uyğun gəlir. Bu toqquşmanın mərkəzində Günəşin kütləsindən təxminən bir milyon dəfə böyük kütləyə malik gənc bir qara dəlik yerləşir. Qara dəlik nəhəng bir qaz buludu içərisindədir.

Mütəxəssislər bu quruluşun birbaşa çökmə nəzəriyyəsinin canlı bir nümunəsi ola biləcəyinə inanırlar. Bu ssenariyə görə, qalaktikaların toqquşması zamanı əmələ gələn sıx qaz düyünləri ulduz mərhələsinə çatmadan birbaşa supermassiv qara dəliyə çökə bilər. Klassik baxışa görə, qara dəliklər kütləvi ulduzların çökməsi nəticəsində əmələ gəlir. Lakin, kainat hələ gənc ikən meydana çıxan bəzi supermassiv qara dəliklər bu klassik model ilə izah edilə bilməz. Buna görə də, alternativ nəzəriyyələrdən biri olan birbaşa çökmə modeli bu kəşf ilə bir daha ön plana çıxarılıb.

Tədqiqat qrupunun üzvü professor Pieter van Dokkum, Sonsuzluq Qalaktikasından əldə edilən məlumatların birbaşa çökmə prosesinin bu qalaktikada baş verdiyini göstərdiyini bildirir. Van Dokkum, mövcud məlumatların prosesi qəti şəkildə sübut etmədiyini və bu müşahidələr nəticəsində bəzi rəqib nəzəriyyələrin istisna olunduğunu söyləyib. Müşahidə qrupu daha yüksək həlli məlumatlar əldə etmək üçün işlərini davam etdirir.