Suriya XİN rəhbəri Şeybani: Federalizmi və Ölkənin Parçalanmasını Tamamilə Rədd Edirik

Suriya Xarici İşlər Naziri Əsəd Həsən Şeybani, ölkədə hər cür bölünmə və ya federalizm müzakirəsinə qətiyyən yer olmadığını bəyan edib. O, həmçinin keçmiş rejim ilə Rusiya arasında imzalanan razılaşmaların taleyinə toxunub. Nazir rəsmi “Əl İxbariyyə” televiziyasına verdiyi açıqlamada deyib ki, "Keçmiş rejim ilə Rusiya arasında aparılan razılaşmaları qəbul etmirik. Bu müqavilələrin hamısı dayandırılıb və biz hələ yeni sazişlərə nail olmamışıq." Şeybani bu açıqlamaları Prezident Əhməd Şara'nın BMT iclasında iştirakından Rusiyaya səfərinə, Suriyada SDG adından istifadə edən terror təşkilatı PKK/YPG ilə aparılan danışıqlardan tutmuş Süveyda əyalətindəki yol xəritəsinə və İsraillə təhlükəsizlik razılaşmasına qədər bir çox mühüm mövzunu əhatə edib.

Nazir, Suriyanın diplomatiya yanaşmasında tarixi bir dönüş baş verdiyini bildirərək, əvvəlki rejimin “şantaj diplomatiyasının” nəticələrini aradan qaldırmağa çalışdıqlarını qeyd edib. Şeybani bu diplomatik dəyişikliyi Suriyanın yenidən qurulmasının əsas sütunlarından biri adlandırıb və diplomatiyanın Suriya xalqının maraqlarını qoruyan ilk müdafiə xətti olduğunu vurğulayıb. O, ölkəni parçalamağa və ya qütbləşdirməyə çalışan bütün təşəbbüslərə qarşı müdafiə etdiklərini bildirib. Nazir demişdir: "Yeni Suriya, beynəlxalq platformalarda əvvəlki dövrün əksinə, ilhamverici və qürurverici bir nümunə kimi xatırlanır. Biz Suriyanı müharibə vəziyyətində olan bir dövlətdən, gələcəyə doğru möhkəm addımlarla irəliləyən bir dövlətə çevirdik."

Prezident Şara'nın Birləşmiş Millətlər Təşkilatındakı (BMT) çıxışı ilə bağlı danışan Şeybani, bu çıxışın "duyğusal məzmun daşıdığını və Suriya hekayəsini ümumiləşdirdiyini" bildirib. O, bu hadisəni Suriya xalqını ilk dəfə həqiqətən təmsil edən tarixi bir addım kimi dəyərləndirib. Nazir, Dəməşqin idarəetməsi ilə bağlı Rusiyalı nümayəndə heyəti ilə noyabr 2024-cü ildə baş vermiş maraqlı bir dialoqu da xatırladıb. O, ruslara Dəməşqə neçə saata nəzarət edəcəklərini soruşduqda 48 saat cavabını verdiyini, lakin Prezident Şara ilə görüşdükdə isə "Bizə 10 gün lazımdır" dediyini bildirib. Şeybani əlavə edib ki, əslində 36 saat ərzində Dəməşqdə idilər və o, sonrakı görüşdə ruslara verdiyi məlumatı düzəltmişdi. Prezident Şara’nın Rusiyaya səfəri zamanı isə Bəşər Əsədin taleyi, xəsarət alanların hüquqları, təzminatlar və Rusiyanın hərbi mövcudluğu kimi bütün əsas məsələlər müzakirə olunub.

Daxili təhlükəsizlik məsələsinə toxunan Şeybani, Suriyada SDG adından istifadə edən PKK/YPG terror təşkilatının dövlət qurumlarından kənarda qalmasının dövlətlə aralarındakı uçurumu dərinləşdirdiyini deyib. O, "Hər cür bölünməni və ya federalizmi rədd edirik. Bu mövzu müzakirəyə və ya danışıqlara açıq deyil," deyərək qəti mövqeyini bir daha ifadə edib. Şeybani bildirib ki, 2024-cü ilin mart ayından bəri SDG ilə bir çox görüşlər keçirilib, sonuncu görüş isə oktyabrın 16-da müdafiə və daxili işlər nazirlərinin, habelə Homs, Hələb və Dəməşq valilərinin iştirakı ilə baş tutub. Nazir, kürd tərəfi ilə tərəfdaşlığın tez bir zamanda həyata keçirilməsinin lazım olduğunu və terror qrupunun hərbi-təhlükəsizlik strukturlarının Müdafiə Nazirliyinə və Daxili İşlər Nazirliyinə inteqrasiyasının vaxtının çatdığını vurğulayıb.

Xarici siyasət və regional məsələlərdə Şeybani, İsrailin Suriyada sabitliyi pozan hərəkətlərinə diqqət çəkib. Suriya üçün əsas şərt İsrailin 1974-cü il Sazişi ilə müəyyən edilmiş sərhədlərə, yəni 8 dekabr 2024-cü il tarixindən əvvəlki vəziyyətə qayıtmasıdır. Livan səfərləri zamanı suriyalı məhbuslar məsələsinin əsas prioritetlərdən olduğunu və bu barədə icraat proseslərinə başlanıldığını deyib. Şeybani, həmçinin Süveyda məsələsinin İsrail tərəfindən pis niyyətlə istifadə edilən bir tələ olduğunu bildirib. Nəhayət, o, Çinin Suriya üçün mühüm bir rol oynayacağına inandığını və noyabr ayının əvvəlində bu ölkəyə rəsmi səfər edəcəklərini açıqlayıb.