Sudanda Qanlı Qətliam: RSF El-Faşiri İşğal Etdi, İki Mindən Çox Mülki Vətəndaş Həlak Oldu

Sudanın Şimali Darfur əyalətinin paytaxtı olan El-Faşirin ötən həftəsonu yarımhərbi Həssas Dəstək Qüvvələri (RSF) tərəfindən ələ keçirilməsi beynəlxalq ictimaiyyəti dərindən narahat edib. Şəhərdə minlərlə mülki şəxsin qətlə yetirilməsi barədə yayılan məlumatlar təcili həyəcan siqnalına səbəb oldu. Sudan ordusunun (SAF) və yerli QHT-lərin açıqlamalarına görə, bu hadisələr nəticəsində ən azı iki minə yaxın insan həyatını itirib. El-Faşir, Sudan ordusunun bütün Darfur bölgəsindəki son dayaq nöqtəsi idi və şəhərin RSF-in nəzarətinə keçməsi fəlakətə yol açdı. Nəticədə, şəhərdə sıxışıb qalan yüz minlərlə insanın qida, təhlükəsiz su və digər zəruri ehtiyaclara çatması dayandırılıb. Yerli KİV-lər RSF-in işğal etdiyi ərazilərdə mülki vətəndaşları edam edərək irəlilədiyini bildirir. Sudan ordusu iki mindən çox insanın öldürüldüyünü açıqlasa da, Sudan Həkimlər Şəbəkəsi bu rəqəmin ən azı 1500 nəfər olduğunu qeyd edir.

Baş verən vəhşiliklərin miqyası peyk görüntüləri ilə də təsdiqlənir. Səudiyyə Ərəbistanı mətbuatının xəbərlərinə görə, regiondan alınan görüntülər kütləvi qətliamların baş verdiyini göstərir, RSF hərbiçilərinin mülki insanlara işgəncə verdiyi və onları edam etdiyi bildirilir. Yel Universitetinin Humanitar Araşdırma Laboratoriyası da, peyk məlumatlarına əsaslanaraq, Səudiyyə Xəstəxanası ətrafında "edam iddialarını təsdiqləyən kütləvi qətliam hadisələrinin" olduğunu qeyd edib. Laboratoriya, daha əvvəl Darfurda soyqırımla ittiham olunan Cəncəvid milislərinin davamçısı olan RSF-in, ərəb olmayan icmalara qarşı "sistemli və məqsədli etnik təmizləmə prosesi" apardığı barədə xəbərdarlıq edir. RSF lideri Məhəmməd Həmdan Daqalo El-Faşir sakinlərinin faciəsindən kədərləndiyini bildirsə də, Sudanı ya sülh yolu ilə, ya da müharibə ilə birləşdirməyə and içdiyini açıqlayıb. O, öz qoşunlarının şəhəri ələ keçirərkən qanun pozuntularına yol verdiyini etiraf edərək, cinayət törədən hərbiçilərdən cavab tələb ediləcəyini və dərhal istintaq komitələrinin yaradılacağını vəd edib.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Uşaq Fondu (UNICEF) El-Faşirdəki vəziyyətdən dərin narahatlığını ifadə edərək, 500 gündən çox mühasirədə qalan minlərlə uşağın amansız bombardman, şiddətli döyüşlər və ciddi qida, su və dərman çatışmazlığı şəraitində tələyə düşdüyünü vurğulayıb. UNICEF, El-Faşirdəki təxminən 130 min uşağın oğurlanma, öldürülmə, şikəst edilmə və cinsi zorakılıq kimi ağır hüquq pozuntuları riski altında olduğunu bildirir və dərhal atəşkəsə çağırır. Dünya Səhiyyə Təşkilatı (DST) isə şəhərdəki bir doğum xəstəxanasında 460 xəstə və yaxınının öldürülməsi xəbərlərindən şoka düşdüklərini ifadə edib. Münaqişə qonşu Şimali Kordofan əyalətinə də yayılır. Bazar günündən bəri 33 mindən çox insan qaçsa da, Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatının (IOM) hesablamalarına görə, təxminən 177 min mülki şəxs hələ də El-Faşirdədir. ABŞ-da həm Respublikaçı, həm də Demokrat senatorlar RSF-in "Xarici Terror Təşkilatı" kimi tanınması üçün çağırış ediblər. Onlar baş verənlərə biganə qalınmaması lazım olduğunu deyirlər. Afrika Birliyi də hərbi cinayətləri pisləyib. Lakin ABŞ, Misir, BƏƏ və Səudiyyə Ərəbistanından ibarət olan "Dördlü ittifaqın" apardığı atəşkəs danışıqlarının çıxılmaz vəziyyətə düşdüyü bildirilir.