Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətində Prezident Seçkiləri Başladı: Əsas Namizədlər Və Gərgin Həll Yolu Mübahisələri

Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətində (ŞKTC) böyük bir siyasi hadisə yaşanır. Ölkə əhalisi özünün növbəti, yəni 9-cu prezidentini seçmək üçün bu gün səhər saat 08:00-dan etibarən səsverməyə başlayıb. Ali Seçki Komissiyasının məlumatına görə, seçkilərdə 218 min 313 qeydiyyatdan keçmiş seçici iştirak edə bilər. Səsvermə ölkə ərazisində yaradılmış 777 məntəqədə keçirilir və məntəqələr axşam saat 18:00-da bağlanacaq. Bu seçki ölkənin gələcək xarici siyasət kursunu, xüsusilə də Kipr probleminin həlli istiqamətini müəyyən edəcəkdir.

Prezident postu uğrunda mübarizəyə yeddi namizəd qatılıb. Onların arasında Osman Zorba (Kipr Sosialist Partiyası) və Tufan Erhürman (Cümhuriyyətçi Türk Partiyası) partiyaları təmsil edir. Hazırkı prezident Ersin Tatar da daxil olmaqla, Arif Salih Kırdağ, Ahmet Boran, Mehmet Hasgüler və İbrahim Yazıcı müstəqil namizədlər kimi yarışırlar. Ali Seçki Komissiyası dünən axşam müstəqil namizəd Hüseyn Gürləkin namizədliyini geri çəkdiyini elan etsə də, Seçki Qanununa görə, onun adı səsvermə bülletenində qalmaqdadır. Qalib olmaq üçün namizədlərdən biri etibarlı səslərin mütləq çoxluğunu almalıdır. Əgər bu baş verməzsə, seçki ən çox səs toplayan iki namizəd arasında oktyabrın 26-sı bazar günü keçiriləcək ikinci tura qalacaq. Seçki qaydaları aydındır və bütün proses qanun çərçivəsində aparılır.

Seçkilərdə diqqət mərkəzində olan əsas iki namizəd Tufan Erhürman və Ersin Tatardır. Cümhuriyyətçi Türk Partiyasının namizədi Tufan Erhürman, Kipr probleminin həllində “iki icmalı, iki bölgəli federasiya” modelini müdafiə edir. O, bu modelə yenidən istiqamət vermək, ŞKTC-nin xarici dünyadakı mövqeyini gücləndirmək və ölkə daxilində yeni bir siyasi baxış tərzi ortaya qoymaq istəyir. Erhürman, xarici siyasət məsələlərinin daxili siyasi materiala çevrilməsinin təhlükəli olduğunu düşünür və bu yanaşmadan uzaq durmağa çağırır. Onun kampaniyası ölkənin beynəlxalq əlaqələrini təsirli şəkildə idarə etməyə və köhnə danışıqlar formatını bərpa etməyə fokuslanıb.

Mövcud prezident Ersin Tatar isə Kipr mübahisəsində tamam fərqli, yəni “iki dövlətli həll” strategiyası ilə çıxış edir. O, federasiya danışıqlarının səmərəsiz olduğunu və fərqli bir siyasi strategiyaya keçməyin zəruri olduğunu bildirir. Tatar, Türkiyə ilə sıx əlaqələrin saxlanmasına, təminatçılığa və ŞKTC-nin beynəlxalq səviyyədə tanınmasına çox böyük önəm verir. Əsas hədəfləri arasında ölkənin suveren hüquqlarını qorumaq, xarici siyasətdə daha fəal rol almaq və iki dövlətli həlli yeni bir model kimi həyata keçirmək var. Prezident Tatarın kampaniyası həmçinin iqtisadi inkişafın sürətləndirilməsi və Türkiyə ilə inteqrasiyanın möhkəmləndirilməsi kimi vacib məqsədləri də əhatə edir. Bu seçkilərin nəticəsi Şimali Kiprin gələcək taleyini və diplomatik kursunu müəyyənləşdirəcək.