ABŞ Prezidenti Tramp və Çin Lideri Si Cinpinqin Cənubi Koreya Görüşü: İqtisadi Əlaqələr və Qlobal Məsuliyyət

ABŞ Prezidenti Donald Tramp və Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpinq Cənubi Koreyanın Busan şəhərində yerləşən Gimhae Hava Bazasında ikitərəfli görüş keçiriblər. Bu yüksək səviyyəli danışıqların əsas diqqət mərkəzində əməkdaşlığın gücləndirilməsi və iqtisadi məsələlər olub. Si Cinpinq görüşdən əvvəl bəyan edib ki, hər iki ölkənin iqtisadiyyat və ticarət nümayəndə heyətləri əsas mövzularda qarşılıqlı razılığa gəliblər. O, bu razılaşmanı bugünkü danışıqlar üçün lazımi təməl adlandırıb. Tramp isə Çin liderini "böyük ölkənin böyük rəhbəri" kimi tərifləyib və tərəflər arasında uzun illər davam edəcək əlaqələrin qurulacağına inandığını söyləyib. ABŞ prezidenti vurğulayıb ki, bir çox məsələdə artıq ortaq məxrəc tapılıb, indi sadəcə bir neçə məqamda daha uzlaşmaq lazım gələcək. ABŞ-Çin iqtisadi əməkdaşlığı münasibətlərin sabitliyində açar rol oynayır.

Si Cinpinq Trampla ikinci vəzifə dövrünə başlamasından bəri sıx əlaqə saxladıqlarını, telefon danışıqları apardıqlarını və məktublaşdıqlarını bildirib. O qeyd edib ki, hər iki liderin birgə rəhbərliyi sayəsində Çin-ABŞ münasibətləri ümumilikdə sabit qalıb. Çin lideri iki böyük iqtisadiyyatın fərqli milli maraqlara malik olması səbəbindən hər mövzuda eyni fikirdə olmamasının normal olduğunu səmimi şəkildə qəbul edib. O, belə anlaşılmazlıqların zaman-zaman yaşanmasının təbii olduğunu dilə gətirib. Si Cinpinq həmçinin bəyan edib ki, küləklər, dalğalar və çətinliklər qarşısında tərəflər bu nəhəng gəminin möhkəm irəliləməsini təmin etmək üçün Çin-ABŞ münasibətlərinin dümenini düzgün yolda saxlamalıdırlar. O, ikitərəfli əlaqələri inkişaf etdirməyə və möhkəm təməl qurmağa hazır olduğunu Trampın diqqətinə çatdırıb.

Çin sədri Trampın "Amerikanı yenidən böyük et" vizyonu ilə Çinin inkişafının əl-ələ getdiyinə inandığını söyləyib. O hesab edir ki, ölkələr bir-birinin uğuruna töhfə verə bilər və birlikdə firavanlığa çata bilərlər. Si Cinpinqin fikrincə, Çin və Amerika ortaq və dost olmalıdır. Bu, həm tarixin bizə öyrətdiyi bir dərs, həm də bugünkü reallıqların zərurətidir. Çin lideri həmçinin Trampın qlobal sülhə verdiyi töhfələri də yüksək qiymətləndirib. O, ABŞ prezidentinin regional böhranları həll etmək istəyindən danışaraq, xüsusən də Qəzzada atəşkəs razılaşmasının yaxın vaxtda başa çatmasındakı xidmətlərini təqdir etdiyini bildirib. Bundan başqa, o, Kamboca və Taylandın sərhəd mübahisələrini həll etməsinə Çinin də öz üsulları ilə kömək etdiyini qeyd edib.

Si Cinpinq dünyanın hazırda çox sayda çətin problemlə üzləşdiyini xatırladıb. Bu səbəbdən Çin və ABŞ kimi böyük dövlətlər bu məsuliyyəti bölüşməli və birlikdə işləməklə hər iki ölkənin və bütün dünyanın xeyrinə konkret və mənalı nəticələr əldə etməlidirlər. O, ölkələri və dünya üçün əhəmiyyətli məsələlərdə Trampla fikir mübadiləsi aparmağa can atdığını vurğulayıb. Görüşün mediaya açıq hissəsinin sonunda Trampın diqqəti cəlb edən bir hərəkəti olub: o, ABŞ-ın nüvə silahı sınaqlarına yenidən başlamaq qərarı ilə bağlı sualı cavabsız qoyaraq oradan uzaqlaşıb.