Qərbi Azərbaycan Xronikası: 1937-ci il repressiyaları və irəvanlı ziyalıların faciəsi

Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində "İrsimiz" rubrikasının növbəti buraxılışı yayımlandı. Bu buraxılış sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Elçin Əlibəylinin təqdimatında hazırlanmışdı. Əməkdar rəssam Şərif Şərifov proqramda İrəvan memarlığı, karvansaraları və məscidləri haqqında danışdı.

O, həmçinin dağıdılmış incilər, Nizami Gəncəvi dövründə miniatürlərin sirri və digər məsələlərlə bağlı fikirlərini bölüşdü. Şərifovun diqqət mərkəzində "qırmızı professor"un taleyi, 1937-ci il repressiyaları və irəvanlı ziyalıların faciəli həyatı vardı. O, Qacar sənət məktəbi və İrəvanla bağlı yaddaşlardan silinməyən faciələr barədə də məlumat verdi. Bildirilib ki, Qərbi Azərbaycanda mövcud olmuş sənətlər dünya miqyasında seçilirdi. İrəvan xanlığının gücü və mədəni yüksəlişi danılmaz bir faktdır. Təəssüf ki, İrəvanda karvansaraları və məscidləri ermənilər məhv ediblər. İrəvanın suyu və havası bizə itirilmiş cənnəti xatırladır. İrəvan sənətkarları Aşıq Ələsgərdən Mirzə Qədim İrəvaniyə qədər uzanan böyük bir dövrü əhatə edir.

Bu layihənin əsas məqsədi tarixi torpaqlarımızın adının yaşadılması və tanıdılmasıdır. Layihə azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qalmasını sənədləşdirir. O, həmçinin həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adları silinən toponimləri, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələrini üzə çıxarır. Buraya qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və digər ocaqlar daxildir. Layihənin yekun hədəfi isə ərazinin təmiz oğuz-türk məskəni olduğunu təsdiq edən faktları dünya ictimaiyyətinə çatdırmaqdır.