Nazir: Bir aşpazı 1500 manata hazırlamaq mümkün deyil

Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev peşə ixtisasları üzrə kadr hazırlığının yüksək maliyyə tələb etdiyini açıqlayıb. Nazir Milli Məclisin komitələrinin birgə iclasında çıxış edərkən deyib ki, bəzi peşələri ucuz qiymətə öyrətmək sadəcə qeyri-real bir yanaşmadır. O, bir aşpazı 1500 manatla hazırlamağın mümkün olmadığını vurğulayıb. Əmrullayev əvvəlki çıxışlarında da bu məsələyə toxunmuşdu. O deyir ki, bir insanın bir aylıq maaşı qədər vəsaitlə həmin şəxsə peşə vermək mümkün deyil. Bu vəziyyətdə peşə təhsilinə ayrılan vəsaitlərin artırılması zəruridir. Nazir qeyd edib ki, bu məsələyə konstruktiv yanaşma tələb olunur, çünki təhsilə qoyulan sərmayə birbaşa mütəxəssisin sonrakı keyfiyyətinə təsir göstərir.

Əmrullayev peşə təhsili xərclərini ali təhsillə müqayisə edərək, maliyyələşmənin vacibliyini izah edib. Məsələn, mühasibatlıq və ya maliyyə sahəsində bakalavr təhsili üçün bir tələbəyə təxminən 2500 manat vəsait ayrılır. Bəzən düşünülür ki, peşə təhsili mütləq bu məbləğdən daha az maliyyələşməlidir. Lakin nazir bildirir ki, bu yanaşma həmişə düzgün deyil. Əsas məsələ budur ki, biz bir insanın ixtisasına nə qədər vəsait qoyuruq və ondan nə gözləyirik? Nazir deyib ki, əgər biz bir mühəndisi 10.000 manatlıq sərmayə ilə yetişdirsək, ondan ən yaxşı halda 10.000 manatlıq mühəndis çıxacaq. 100.000 dollarlıq rəqabət qabiliyyətli mütəxəssis isə 10.000 manatlıq təhsillə hazırlana bilməz. Beləliklə, yüksək keyfiyyətli kadrlar yetişdirmək üçün böyük investisiya lazımdır.

Prezidentin müvafiq fərmanına əsasən peşə təhsilinə ayrılan vəsaitləri artırmaq istiqamətində addımlar atılsa da, Əmrullayev bu vəsaitlərin hələ də yetərli olmadığını deyir. Buna səbəb kimi Azərbaycanın işğal dövründə bir çox peşə təhsili müəssisələrinin dağıdılması, ərazilərdə məcburi köçkünlərin yerləşdirilməsi və zəif infrastruktur göstərilir. Real yanaşma budur ki, bu işlər harada imkan varsa, orada həyata keçirilir. Son illərdə əsaslı təmir olunmuş və inkişaf üçün baza yaradılmış peşə təhsili müəssisələri mövcuddur. Nazir Bərdə, Cəlilabad, Qəbələ, İsmayıllı və Bakıdakı bəzi peşə məktəblərini buna nümunə göstərə bilər.

Həmin müəssisələrdə Maliyyə Nazirliyi ilə birgə əməkdaşlıq çərçivəsində əlavə vəsait ayrılır. Nəticədə rəqabətə əsaslanan kadr hazırlığına başlanılıb. Məsələn, Bakı Sənaye və İnnovasiyalar Peşə Təhsil Mərkəzində bəzi ixtisaslar üzrə məzunların işə qəbul faizi 100%-ə çatır. Hətta bəzi ixtisaslar üzrə qəbul rəqəmləri ali təhsil ixtisaslarından da yüksəkdir; bir yerə 6 nəfər müraciət edir. Bu vəziyyət keyfiyyətli infrastruktur, maliyyə dəstəyi və güclü kadr potensialının mövcudluğu ilə izah olunur. Yəni, ciddi maliyyə yatırımı aparılan yerlərdə peşə təhsili yüksək nəticələr göstərir.