"Fitch Solutions" 2025-ci ildə Azərbaycanın CƏB profisitini ÜDM-in 2,6 %-i səviyyəsində proqnozlaşdırır

“Fitch Group” qrupuna daxil olan "Fitch Solutions" (FS) beynəlxalq analitik şirkəti Azərbaycanın tədiyə balansının cari əməliyyatlar hesabının (CƏB) profisitinə dair yeni proqnozlarını açıqlayıb. Şirkət 2025-ci ildə bu profisitin 2,7 milyard ABŞ dolları təşkil edəcəyini gözləyir. Bu rəqəm, ölkənin Ümumi Daxili Məhsulunun (ÜDM) 2,6 %-i deməkdir. Fitch Solutions həmçinin bildirir ki, 2026-cı ildə də CƏB profisiti 2,7 milyard ABŞ dolları səviyyəsində qalacaq, lakin bu, ÜDM-in 2,4 %-i olacaq.

2024-cü ilin yekunlarına görə ölkənin cari əməliyyatlar hesabının profisiti isə daha yüksək idi. Keçən il profisit 4,7 milyard ABŞ dollarına çatmışdı ki, bu da ÜDM-in 6,3 %-nə bərabər idi. Beləliklə, analitiklər 2025-ci ildə profisitin dollar ifadəsində azalacağını proqnozlaşdırırlar.

"Fitch Solutions" analitikləri uzunmüddətli dövr üçün də rəqəmlər təqdim ediblər. Onların qiymətləndirmələrinə görə, 2027-ci ildə CƏB profisiti 1,9 milyard ABŞ dolları (ÜDM-in 1,7 %-i) təşkil edəcək. Növbəti ildə, yəni 2028-ci ildə bu rəqəm yenidən yüksələrək 2,5 milyard ABŞ dollarına (ÜDM-in 2,1 %-i) çatacaq. 2029-cu ildə 2,4 milyard, 2030-cu ildə isə 2,2 milyard ABŞ dolları səviyyəsində profisit gözlənilir. 2034-cü ilə qədər olan proqnozlara görə, profisit dəyəri bəzi illərdə 2,7 milyard ABŞ dollarına qədər qalxa bilər. Lakin ÜDM-ə nisbət baxımından bu göstərici 2033-cü və 2034-cü illərdə ən aşağı həddə, yəni 1,4 %-ə düşəcək.

Fitch Solutions tərəfindən verilən bu proqnozlar Azərbaycanın rəsmi qurumlarının və digər beynəlxalq maliyyə təşkilatlarının rəqəmləri ilə fərqlənir. Azərbaycan hökuməti 2025-ci ildə CƏB profisitinin ÜDM-in 5,6 %-i səviyyəsində olacağını gözləyir. Hökumət proqnozları göstərir ki, 2025-2028-ci illərdə neft və qaz hasilatı üzrə gözləntilər nəzərə alınarsa, cari əməliyyatlar hesabının profisiti illik ÜDM-in təxminən 3 %-i civarında qalacaq.

Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) rəqəmləri isə fərqlidir. AMB 2025-ci ilin yekunları üzrə profisitin 3,7 milyard ABŞ dolları olacağını gözləyir; bu, yanvar ayında verilmiş 5,5 milyard dollarlıq ilkin proqnozdan aşağıdır. Mərkəzi Bank 2026-cı ildə profisitin 3,5 milyard ABŞ dolları təşkil edəcəyini düşünür. Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) da öz növbəsində 2025-ci il üçün ÜDM-in 4,3 %-i, 2026-cı il üçün isə 2,3 %-i həcmində CƏB profisiti gözləyir. Bu fərqli proqnozlar iqtisadiyyatın gələcəyi haqqında müxtəlif fikirləri ortaya qoyur.