Azərbaycanda 10 ayda büdcədən 280 milyon manat vəsait geri qaytarılıb

Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanın dövlət büdcəsindən fiziki və hüquqi şəxslərə böyük həcmdə pul vəsaiti geri qaytarılıb. Ölkənin Maliyyə Nazirliyinə istinadən verilən məlumata görə, ümumilikdə 279 milyon 913,4 min manat vəsait dövlət xəzinəsindən çıxarılıb. Bu məbləğ 10 ay ərzində müxtəlif vergi növləri və ödənişlər üzrə əmələ gələn artıq ödəmələrin, eləcə də xüsusi proqramlar çərçivəsində vətəndaşlara edilən güzəştlərin nəticəsidir. Geri qaytarılan vəsaitin həcmi dövlətin vergi öhdəliklərini yerinə yetirməyə ciddi yanaşdığını göstərir. Bu geri qaytarılma həm fərdi istehlakçıları, həm də biznes subyektlərini əhatə edir.

Qaytarılan vəsaitlərin əhəmiyyətli bir hissəsi Əlavə Dəyər Vergisi (ƏDV) ilə əlaqədardır. Bu qaytarılmalar bir neçə fərqli kateqoriyanı əhatə edir. Birincisi, əcnəbilər tərəfindən ölkə ərazisində alınmış, istehsal və kommersiya məqsədi daşımayan malların ƏDV-si geri verilib. İkincisi, fiziki şəxslərə pərakəndə ticarət, ictimai iaşə sahəsində ödənilmiş ƏDV hissə-hissə geri verilib. Həmçinin mədəniyyət xidmətləri (teatr, kino, muzey, konsert) və tibbi xidmətlər üzrə ödənişlər də bu çərçivəyə daxildir. Əlavə olaraq, işğaldan azad edilmiş ərazilərdəki mehmanxana xidmətləri ilə bağlı ödənilən ƏDV-nin qaytarılması da bu siyahıda yer alır. Bu tədbirlər daxili bazarda dövriyyəni stimullaşdırmağa və müxtəlif sahələri dəstəkləməyə kömək edir.

Geri qaytarılan məbləğ yalnız istehlak ƏDV-si ilə məhdudlaşmır. Bina tikintisi fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərdən nağdsız qaydada alınan yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinə görə ödənilmiş ƏDV də sahiblərinə çatdırılıb. Bu qaytarılmalar daşınmaz əmlak bazarında maliyyə intizamının güclənməsini ifadə edir. Bundan əlavə, vətəndaşlara artıq ödənilmiş fərqli vergilər, dövlət rüsumları, faizlər və maliyyə sanksiyaları da qaytarılan ümumi məbləğin içindədir. Beləliklə, dövlət büdcəsi yanvar-oktyabr ayları ərzində həm biznes subyektlərinə, həm də fərdi vətəndaşlara qarşı yaranmış borcları tənzimləyib, yüz milyonlarla manat vəsaiti geri qaytarmışdır.